افت هشداردهنده سطح آب‌های زیرزمینی در خاتم
کشاورزان شهرستان خاتم که رتبه اول تولید محصولات کشاورزی استان را از آن خود دارند، از اعمال محدودیت‌ها برای بهره‌برداری از آب چاه‌های کشاورزی گلایه‌مندند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوزبه نقل از همشهری کشاورزان شهرهای هرات و مروست که هم در تولید محصولات زراعی و هم محصولات باغی، حرفی برای گفتن دارند، مدعی هستند که مصرف آب در بخش کشاورزی این شهرستان، بازده اقتصادی خوبی دارد.
آنها با اشاره به حاصلخیزی این شهرستان برای تولید محصولات کشاورزی، محدود کردن میزان بهره‌برداری آب از چاه‌های کشاورزی را تهدیدی جدی برای جایگاه این شهرستان در تولید محصولات کشاورزی می‌دانند.
نیاز باغ‌های خاتم به آب
یکی از کشاورزان این شهرستان می‌گوید: باغ‌های پسته و زردآلوی شهرستان خاتم، برای حیات به آب نیاز دارند و کاهش سهمیه برداشت از چاه‌های کشاورزی، این درختان را خواهد خشکاند.
«احمد رستگار» با بیان اینکه بیشتر ساکنان شهرهای هرات و مروست کشاورز هستند، می‌افزاید: کشاورزان انتظار دارند که مسئولان با حمایت از آنها، نگرانی‌های ناشی از خشکسالی‌ها و کاهش منابع آبی کشاورزی را کاهش دهند.
وی ادامه می‌دهد: در این شرایط، رها کردن کشاورزان به حال خودشان و حتی جلوگیری از حفاظت از اراضی و باغ‌ها، فشار مضاعفی است که حتی از فشار و نگرانی‌های ناشی از خشکسالی نیز سنگین‌تر است.
یکی دیگر از کشاورزان این شهرستان نیز می‌گوید: قطعا کشاورزان از آب چاه‌های کشاورزی برای آبیاری مزارع و باغ‌ها استفاده می‌کنند و مسئولان باید درک کنند که کشاورز باید از هر جایی که شده آب برای آبیاری محصول پیدا کند.
«ناصر فلاحتی» می‌افزاید: مسئولان استان و شهرستان به ویژه مسئولان شرکت آب منطقه‌ای باید قبل از اعمال محدودیت برداشت آب از منابع کشاورزی، نسبت به تقویت شیوه‌های نوین آبیاری اقدام کنند تا جایگزین مناسبی در اختیار کشاورز قرار گیرد.
وجود ۷۰۰ منبع آبی کشاورزی در شهرستان
بخشدار مرکزی خاتم با بیان اینکه این شهرستان دارای ۷۰۰منبع آبی روستایی شامل چشمه، قنات و چاه است، می‌گوید: متاسفانه سطح آب‌های زیرزمینی این شهرستان به ویژه در منطقه چاهک افت چشمگیری داشته است.
«جواد میربهبودی» می‌افزاید: متوسط افت سفره‌های زیرزمینی در این شهرستان به صورت سالانه نیم متر است و حتی در برخی از نقاط شهرستان مثل چاهک، افت سطح آب در سال به یک متر هم می‌رسد. وی ادامه می‌دهد: در شرایطی که ۴۰درصد گندم و ۹۵درصد ذرت استان در کنار محصولات باغی زردآلو و پسته در این شهرستان تولید می‌شود، متاسفانه منابع آبی به شدت محدود شده است.
این مسئول با اشاره به خشک شدن ۱۰رشته قنات در اثر خشکسالی در این شهرستان، می‌افزاید: ۴۰رشته از ۸۰ رشته قنات این شهرستان در بخش مرکزی قرار دارد. وی ادامه می‌دهد: اگرچه بارندگی زمستان سال گذشته و بهار امسال نسبتا بهتر شده بود اما این بارندگی‌ها تاثیری در بالا آمدن سطح آب‌های زیرزمینی نداشته است.
برخورد با برداشت بیش از حد مجاز
میربهبودی با بیان اینکه این شهرستان فاقد چاه‌های غیرمجاز است، می‌گوید: اصلی‌ترین مشکل چاه‌های کشاورزی شهرستان خاتم، برداشت بیش از حد مجاز است که کشاورزان متخلف در این زمینه از سوی شرکت آب منطقه‌ای شناسایی و برخورد شده‌اند.وی با اشاره به ضرورت استفاده از منابع آبی شهرستان برای توسعه صنعت، ادامه می‌دهد: باید جلوی برداشت‌های بی‌رویه از منابع آبی محدود شهرستان گرفته شود تا زمینه رشد و توسعه صنعتی محروم فراهم شود.
بخشدار مرکزی خاتم ترویج کشت‌های گلخانه‌ای و استفاده از سیستم‌های نوین آبیاری تحت فشار را بهترین راهکار برای مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی شهرستان عنوان می‌کند.
توسعه سیستم‌های نوین آبیاری
مدیر جهاد کشاورزی شهرستان خاتم نیز با تایید خشک شدن قنات‌ها و افت سفره‌های زیرزمینی، می‌افزاید: مهم‌ترین راهکار جهاد کشاورزی استان و شهرستان برای مدیریت مصرف آب در بخش کشاورزی، توسعه سیستم‌های نوین آبیاری است.
«سیداسماعیل یزدانی» می‌گوید: دولت ۱۳ میلیون تومان شامل ۶/۵ میلیون تومان به صورت کمک بلاعوض و ۶/۵ میلیون تومان به عنوان تسهیلات برای اجرای سیستم‌های نوین آبیاری در هر هکتار به متقاضیان پرداخت می‌کند.
وی با اشاره به اینکه هیچ محدودیت اعتباری برای اجرای این دستورالعمل وجود ندارد، ادامه می‌دهد: جهاد کشاورزی شهرستان همچنین برای اصلاح الگوی کشت و توسعه کشت‌های گلخانه‌ای نیز آماده پرداخت تسهیلات و حمایت از متقاضیان است.
این مسئول با اشاره به جایگاه اول این شهرستان در تولید محصولات کشاورزی در استان، تعداد بهره‌برداران بخش کشاورزی این شهرستان را ۵هزار نفر اعلام می‌کند.او با بیان اینکه همه نقاط این شهرستان برای کشاورزی حاصلخیز و مساعد است می‌افزاید: یکی دیگر از اقدامات جهاد کشاورزی این شهرستان برای حمایت از بخش کشاورزی، توسعه صنایع تبدیلی است. به گفته یزدانی، تاکنون سرمایه‌گذاری خوبی برای توسعه صنایع تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی برای محصول پسته انجام شده است اما محصولات دیگر این شهرستان مانند انگور، نیازمند توسعه صنایع تکمیلی است.
بازگرداندن برداشت به حد مجاز
مدیر شرکت برق منطقه‌ای شهرستان خاتم نیز درباره اعمال محدودیت برداشت از چاه‌های کشاورزی این شهرستان می‌گوید: در سال گذشته برداشت از چاه‌های آب کشاورزی شهرستان به حد مجاز بازگردانده شد.
«منصوری» ادامه می‌دهد: بر اساس قوانین توزیع عادلانه آب و مصوبه کمیسیون صدور پروانه برداشت از چاه‌های کشاورزی شرکت آب منطقه‌ای، نسبت به اعمال محدودیت برداشت از چاه‌های کشاورزی اقدام شده است.
وی با بیان اینکه این شهرستان ۵ حوزه آبریز دارد، می‌افزاید: سنجش افت سطح آب‌های زیرزمینی در ۱۰۰ حلقه چاه مد نظر برای اندازه‌گیری افت سطح آب، نشان از افت سطح آب‌های زیرزمینی در این شهرستان دارد. به گفته این مسئول، افت سطح آب در برخی از نقاط شهرستان سالانه ۴۰تا50سانتی‌متر و در برخی نقاط دیگر بیش از ۱۲۰سانتی‌متر در سال است.
منصوری با تاکید بر اینکه مصرف آب در بخش کشاورزی نیازمند مدیریت است، می‌افزاید: جهاد کشاورزی شهرستان برای تبدیل سیستم‌های سنتی به سیستم‌های نوین آبیاری وارد عمل شده است. وی ادامه می‌دهد: افت منابع آب زیرزمینی از یکسو و افزایش برداشت از سوی دیگر، منابع آبی زیرزمینی کشور، استان و شهرستان را به‌شدت محدود کرده است.
برداشت منابع ۲ هزار ساله در نیم قرن
مدیر شرکت آب منطقه‌ای شهرستان خاتم می‌گوید: مردم کشورمان آبی را که در طول ۲ هزار سال در منابع زیرزمینی جمع‌آوری شده بود، در طول نیم قرن از زمین خارج کردند. «منصوری» می‌افزاید: شاید ۲ هزار سال زمان لازم باشد که آب برداشت شده از منابع آبی زیرزمینی دوباره به حالت اولیه خود بازگردد، البته در شرایطی که اصلا برداشتی صورت نگیرد.
بخش نظردهی بسته شده است..