گردآوری اطلاعات محله‌های قدیمی یزد برای ثبت جهانی

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) از این رو می‌توان گفت که این محله‌ها اهرم‌های اصلی ثبت جهانی بافت تاریخی یزد به شمار  می‌روند.
این محله‌ها مهم‌ترین شاخص و ساختار اصلی بافت تاریخی و عامل پویایی آن محسوب می‌شوند و از این رو کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی استان در حال بررسی و گردآوری  اطلاعات و تهیه نقشه‌هایی از محله‌های قدیمی یزد برای تکمیل پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی یزد هستند.
تعدادی از محله‌های بافت تاریخی به عنوان پایلوت برای تکمیل پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی انتخاب شده‌اند تا به این ترتیب بانک جامعی از آداب و رسوم، رویدادهای فرهنگی و بومی و غیره در این محلات گرد‌آوری شود.
به این ترتیب ثبت جهانی بافت تاریخی یزد، جدا از جهانی شدن این بافت پویا و منسجم، یک کتاب جامع تاریخی از آداب و رسوم، سنت‌های تاریخی و ویژگی‌های اجتماعی و فرهنگی این نقطه از استان خواهد بود.

انتخاب محله‌های پایلوت برای تکمیل پرونده ثبت جهانی
مدیر پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد با اشاره  به انتخاب محله «شاه‌ابوالقاسم» واقع در بافت تاریخی به عنوان یک محله
 پایلوت برای تکمیل پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی یزد، گفت: در این محله اطلاعاتی از معماری و شهرسازی محله در کنار
 بررسی بناهای تاریخی با ارزش آن دنبال می‌کنیم.
«مجتبی فرهمند» افزود: این اطلاعات بعد از تدوین در یک نرم‌افزار اطلاعاتی ثبت و گردآوری می‌شود تا با در کنار هم قرار گرفتن در پرونده ثبت جهانی، بانک اطلاعاتی کاملی از ویژگی‌های ساختاری و فرهنگی محله‌های بافت تاریخی گردآوری شود. وی ادامه داد: محله شاه ابوالقاسم از محله‌های قدیمی بافت است که هنوز اصالت خود را حفظ کرده است.
به گفته این مسئول، اهالی این محله نقش مهمی برای حفظ و بقای ساکنان اصیل و البته حفاظت از بناهای تاریخی و با ارزش آن ایفا کرده‌‌اند و همکاری خوبی با مسئولان اداره کل میراث فرهنگی استان دارند. فرهمند از استقرار پایگاه میراث فرهنگی بافت تاریخی یزد در این محله با واگذاری یکی از خانه‌های قدیمی با پیشنهاد اهالی محله خبر داد و افزود: این محله با وسعت ۳۰ هکتار در مسیر گردشگری و در نزدیکی مسجد جامع یزد واقع شده است.
 وی ادامه داد: البته قرار است محله‌های دیگری از بافت نیز بعد از آموزش ساکنان و توجیه کردن اهمیت بافت تاریخی به آنها، در زمره محله‌های پایلوت برای تکمیل پرونده ثبت جهانی بافت تاریخی یزد قرار گیرند.

اهمیت پویایی بافت در مراحل ثبت جهانی
مسئول پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد مهم‌ترین هدف سازمان جهانی یونسکو برای ثبت بافت تاریخی یزد را افزایش پویایی و سرزندگی ساکنان آن، افزایش کیفیت زندگی و در مجموع ارتقای کمی و کیفی شرایط زندگی در بافت اعلام کرد.  وی افزود: اولین قدم برای ثبت جهانی بافت تاریخی یزد و فراهم کردن فرصت جهانی شدن این بافت، فرهنگ‌سازی و افزایش سطح دانش مردم برای حفظ و نگهداری از عناصر بافت تاریخی است.
فرهمند ادامه داد: ساکنان بافت باید به ارزش آن واقف شوند، چرا که اجزای این بافت میراثی است که طی هزاران سال از گذشتگان ما به ارث رسیده و تاکنون پابرجا مانده است. وی گفت: بافت تاریخی  بر اساس عقاید و سنت‌های بومی مردم شکل گرفته و مساجد، تکایا و حسینیه‌ها بخش قابل توجهی از بناهای تاریخی آن را شامل می‌شوند و این نشان دهنده پیوند اعتقادات با زندگی گذشتگان است. فرهمند ادامه داد: البته در کنار روحیه تدین و اعتقادات مذهبی، هم‌زیستی چندهزار ساله ادیان بزرگ الهی در این شهر برای سازمان یونسکو جالب است.
مسئول پایگاه میراث فرهنگی شهر تاریخی یزد تاکید کرد: در این شهر و حتی در بافت تاریخی شاهد زندگی‌ مسالمت‌آمیز مسلمانان، زرتشتیان و یهودیان در کنار یکدیگر هستیم.
وی بر ضرورت حفاظت از ارزش‌های مادی و معنوی بافت تاریخی تاکید کرد و افزود: متاسفانه این روزها شاهد افزایش تخریب در بافت تاریخی یزد هستیم و این روال قطعا در روند جهانی شدن این بافت تاثیر منفی خواهد گذاشت.

تعیین مسیرهای گردشگری در بافت تاریخی
رئیس کمیسیون عمران شورای شهر یزد با اشاره به نظر مثبت شهرداری و شورای اسلامی شهر برای حفاظت از بافت تاریخی گفت: مسیرهای گردشگری مناسبی در بافت تاریخی در محله‌های فهادان، سیدگلسرخ، شهیدان ادهمی، لردکیوان، لب خندق و غیره در دوره‌های مختلف شورای شهر تعریف شده است.
«مرتضی شایق» تاکید کرد: شهرداری و شورای شهر برای بهسازی و جذب گردشگر به این بافت برنامه‌هایی از جمله کف‌سازی، بدنه‌سازی، رفع خطر آوار و ساماندهی مجموعه‌های تاریخی از جمله حسینیه امیرچخماق و مسجد شاه طهماسب را در دستور کار قرار داده است.
وی از عبور ۷ رشته قنات از زیر بافت تاریخی یزد خبر داد و افزود: این موضوع، خطر بزرگی برای بافت تاریخی یزد است اما
متاسفانه مسئولان  غفلت می‌کنند. شایق با اعلام هشدار از غفلت مسئولان نسبت به وضعیت بافت تاریخی یزد، گفت: خشت خشت این بافت با «بسم الله» نیاکان ما ساخته شده و با فرهنگ، مذهب، تعلیم بشری و غیره متبرک است.
این عضو شورای شهر با تاکید بر اینکه بسیاری از کشورهای دنیا حسرت داشتن چنین بافت منسجم، پویا و قدیمی را دارند، ادامه داد: متاسفانه مسئولان استان قدر این موهبت و ظرفیت را نمی‌دانند.

همشهری