مهریز مهمترین رویشگاه آنغوزه شیرین در استان یزد

مهریز یکی از عمده‌ترین رویشگاه‌های آنغوزه شیرین در استان یزد است؛ گیاهی با ارزش دارویی و اقتصادی بالا که هرچند خام‌فروشی و دیگر کشورها صادر می‌شود ولی منبع درآمد بسیاری از اهالی منطقه محسوب می‌شود.

به گزارش یزدی نیوزگیاه آنغوزه به نام‌های فارسی «خوراکما»، «آنگوزاکما» و «کورن کما»، بوته‌ای بزرگ، علفی و چند ساله است که ارتفاع آن گاهی به ۲.۵ متر می‌رسد.

 
ساقه این گیاه نسبتاً محکم و ضخیم با سطحی خشن است و برگ‌های بزرگ و ضخیمی نیز دارد که طول آنها تا ۶۰ سانتی‌متر هم می‌رسد.این برگ‌ها تقسیمات زیادی دارند به طوری که به قطعاتی دندانه‌دار(لوب‌دار)  تبدیل می‌شوند.
 
گل‌های این گیاه زرد رنگ هستند و به صورت گل آذین چتری در انتهای ساقه قرار می‌گیرند و میوه ها در این گیاه، دو فندقه‌ای، بیضی شکل و تقریباً مسطح هستند که روی هر کدام پنج خط وجود دارد و کناره‌هایش بال‌مانند هستند و رنگ میوه‌ها قهوه ای تیره است.
 
از ریشه یا قاعده ساقه این گیاه بر اثر تیغ زدن، ماده‌ای به نام «اولئوگم رزین» به دست می آید که به آنغوزه مشهور است.
 
آنغوزه ابتدا شیری رنگ است و مزه‌ای تند و تلخ و نیز بویی بد و متعفن دارد به نحوی که حتی تهوع‌آور است، به همین دلیل از قدیم به نام «مدفوع شیطان» معروف شده است ولی با این حال شفابخش بسیاری از آلام است.
 
رزین آنغوزه به عنوان ماده‌ای خلط‌آور، ضدنفخ، ضداسپاسم روده‌ای، به صورت شیاف برای بهبود قولنج، همچنین سوسپانسیون آن برای فراری دادن سگ، گربه و دیگر حیوانات وحشی مورد توجه بوده است.
 
این گونه‌ی گیاهی برای درمان سرطان شکم، میخچه و پینه هم مورد استفاده قرار می گیرد و خواصی همچون ادرارآور، مسکن و محرک دارد و در درمان‌های عامیانه برای آسم، تشنج، خروسک، جنون و سرطان استفاده می‌شود ولی اصلی ترین کاربرد آن به صورت رایحه در عطریات است.
 
معمولا هر گیاه آنغوزه ۲۰ تا ۴۰ گرم شیره‌دهی دارد و از شیره آن ده‌ها نوع ماده دارویی ارزشمند به دست می‌آید اما به علت نبودن صنعت تبدیل در ایران، به صورت خام به دیگر کشورها صادر می شود.
 
آنغوزه استفاده محدودی در ایران دارد ولی همانطور که ذکر شد یکی از اقلام مهم صادراتی گیاهی در ایران است که از ارزش اقتصادی بالایی برخوردار بوده و انحصاری کشورمان محسوب می‌شود. عمده‌ترین مقصد صادراتی شیره آنغوزه از کشورمان نیز به کشور هند است.
 
«سیدعلی باقری» رییس اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان مهریز با اشاره به این که مهریز یکی از عمده‌ترین رویشگاه آنغوزه شیرین در استان یزد است، اظهار می‌کند: این محصول در مراتع دهستان میانکوه و کنجکوه(غرب مهریز) رویش دارد و منبع درآمد بسیاری از اهالی محسوب می‌شود.
 
وی می‌گوید: امسال با توجه به بارندگی‌های خوبی که منجر به احیاء مراتع ییلاقی شد مراحل مقدماتی بهره‌برداری از گیاه دارویی آنغوزه در شهرستان مهریز در حال انجام است.
 
باقری در همین رابطه متذکر می‌شود: البته بهره‌برداری از گیاه مرتعی تنها با اخذ مجوز و تعیین بهره‌بردار امکان پذیر است و برداشت غیرقانونی آن، جرم محسوب می‌شود و پیگرد قانونی دارد.
 
این مسئول در پایان نیز خاطرنشان می‌کند: افرادی که جهت شرکت در مزایده بهره‌برداری و دریافت اسناد و مجوزهای لازم نسبت به ثبت‌نام در سایت اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اقدام کرده‌اند حداکثر تا صبح شنبه ۱۸ خردادماه فرصت دارند پیشنهادهای خود را به دبیرخانه این اداره کل تحویل دهند.
 
منبع:ایسنا یزد

بخش نظردهی بسته شده است..