ایجاد مقطع ارشد رشته زیست‌فناوری در دانشگاه یزد
به گزارش یزدی نیوزمدیر گروه زیست‌شناسی دانشگاه یزد از موافقت شورای گسترش آموزش عالی کشور با ایجاد رشته زیست‌فناوری در مقطع کارشناسی در دانشگاه یزد خبر داد.
دکتر «محمد مشتاقیون» با اشاره به اینکه رشته زیست‌فناوری (بیوتکنولوژی) از گرایش‌های جدید و پیشرو در حوزه زیست‌شناسی است، گفت: در کشور ما اولین دوره این رشته در سال ۱۳۷۸ در دانشگاه تهران تاسیس شده و هر ساله در سایر دانشگاه‌های کشور نیز ایجاد و توسعه یافته است.
وی افزود: گرایش‌های مختلف رشته زیست‌فناوری (بیوتکنولوژی) شامل بیوتکنولوژی میکروبی، بیوتکنولوژی پزشکی، بیوتکنولوژی محیطی و دریایی، بیوتکنولوژی مولکولی، فرآورش زیستی و بیوتکنولوژی گیاهی است.
مشتاقیون درخصوص گرایش «بیوتکنولوژی میکروبی»، گفت: این گرایش در زمینه بیوتکنولوژی غذایی و دارویی، تولید آنزیم‌ها، پروتئین‌ها، پلی ساکاریدها، قارچ‌ها و مخمرها اطلاعات لازم را به دست می‌آورند.
وی تصریح کرد: «بیوتکنولوژی پزشکی» در زمینه ژنتیک پزشکی، تشخیص بیماری‌های عفونی، ارثی و سرطانی، تعیین نقشه ژنی و درمان‌های مولکولی، کاربرد بیوتکنولوژی در پزشکی قانونی، تولید فرآورده‌های نوترکیب و واکسن‌ها و مواد تشخیصی است.
وی یادآور شد: «بیوتکنولوژی محیطی و دریایی» به استخراج معادن از طریق بیولوژیک، تصفیه فاضلاب‌ها و آلاینده‌های خطرناک و جامد، رفع آلودگی دریاها و بازسازی بیولوژیکی محیط می‌پردازد.
مشتاقیون «بیوتکنولوژی مولکولی»" را شامل مهندسی ژنتیک، مهندسی پروتئین، تولید آنتی‌بادی‌های منوکلونال، غشاء و سنسورهای بیولوژیک و انجام تحقیقات بنیادی بیوتکنولوژی عنوان کرد.
مدیر گروه زیست‌شناسی دانشگاه یزد گفت: «فرآورش زیستی« (مهندسی فرآیندهای زیستی) به طراحی راکتورهای بیوشیمیایی، تکنولوژی فراورش مواد غذایی، آنزیم‌ها و داروها می‌پردازد.
وی در مورد «بیوتکنولوژی گیاهی« (کشاورزی) هم اظهار کرد: این گرایش به کشت سلول و بافت گیاهی، تعیین نقشه ژنی گیاهی، مهندسی ژنتیک گیاهی، تولید بذر و نهال مقاوم به شرایط نامناسب محیط، بیماری‌های متداول و حشرات و آفات عمده، تولید کودهای زیستی و آنزیم‌ها و هورمون‌ها با منشاء گیاهی می‌پردازد.
مشتاقیون دلایل توجیهی تأسیس این رشته گرایش را تقاضای اجتماعی، بازار کار علمی و یا مهارتی، ارزش افزوده اقتصادی، کمیاب بودن در سطح استان و کشور، میان رشته‌ای بودن، در راستای اولویت‌های توسعه استان و مزیت‌های منطقه‌ای، جذابیت بین‌المللی برای جذب دانشجوی خارجی، امکان تأسیس با مشارکت دانشگاه‌های مطرح ملی و بین‌المللی، امکان تبدیل شدن سریع به قطب کشوری و وجود کلیه امکانات موردنیاز (هیأت‌علمی، فضا و تجهیزات آموزشی) عنوان کرد.
وی گفت: به طور کلی بیوتکنولوژی یکی از رشته‌های پیشرو در دنیا است و در اغلب دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی دنیا جزو انتخاب‌های اول است.
وی با بیان این که قرن ۲۱ قرن مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی نام گرفته است، گفت: به منظور غلبه بر معضلات متعدد زندگی امروزی به پیشرفت‌های این علوم چشم دوخته‌اند. در ایران این علوم تقریبا هنوز در ابتدای راه است و باید تلاش بسیار کرد و کاستی‌ها را جبران نمود و موانع را از میان برداشت تا بتوان شاهد رشد روزافزون این علم در کشور بود.
مشتاقیون در مورد بازار کار این رشته نیز اظهار کرد: رشته بیوتکنولوژی، یک رشته جدید است و بی‌شک مدتی زمان خواهد برد تا دانش‌آموختگان آن، جایگاه واقعی خود را پیدا کنند اما این به معنای آن نیست که موقعیت شغلی برای دانش‌آموختگان این رشته مهیا نیست چون زمینه کار بیوتکنولوژی در داخل کشور مساعد است.
وی اظهار کرد: برای مثال در حال حاضر عده‌ای از دانشجویان دوره دکترای میکروبیولوژی که در زمینه بیوتکنولوژی میکروبی مطالعه می‌کنند، بر روی آب‌های شور کشور مثل دریاچه ارومیه که امکان رشد موجودات در آن پیچیده و مشکل است، تحقیق می‌کنند تا با بهره‌گیری از تکنیک‌های بیوتکنولوژی، محیطی مناسب برای رشد موجودات دریایی در داخل آن فراهم آورند.
وی افزود: همچنین دانش‌آموختگان این رشته در مراکز پژوهشی مرتبط با سلول‌های بنیادی، فرآرده‌های دارویی و واکسن‌های نوترکیب مشغول به کار هستند.
به گفته‌ی مدیر گروه زیست‌شناسی دانشگاه یزد از سوی دیگر این دانش‌آموختگان می‌توانند به عنوان نیروی انسانی متخصص برای مدیریت میانی و هدایت امور فنی خطوط تولید، مزارع و آزمایشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان مختلف در حوزه زیست‌فناوری مشغول به فعالیت شوند.
وی با اشاره به ارزش افزوده اقتصادی این رشته گرایش گفت: شرکت‌های متعدد دانش‌بنیان در زمینه‌های مختلف مهندسی ژنتیک و بیوتکنولوژی در دنیا درآمدهایی کسب می‌کنند که بعضاً با درآمد نفتی کشورهای صادرکننده نفت برابری می‌کند.
وی این رشته گرایش را میان رشته‌ای عنوان کرد و افزود: رشته بیوتکنولوژی یکی از گرایش‌های به‌روز و پیشرو دنیا است که از همکاری و هم‌افزایی بیش از ۳۰ رشته گوناگون در حوزه‌های علوم پایه، مهندسی، پزشکی و … بهره می‌برد.
مشتاقیون در ادامه گفت: در راستای اولویت‌های توسعه استان و مزیت‌های منطقه‌ای، بیوتکنولوژی در ایران هنوز در ابتدای راه است.
وی افزود: نظر به پیشرو بودن این رشته در دنیا و چشم‌انداز آینده این علم در کشور در زمینه‌های کاربردی پزشکی، بهداشت و سلامت، کشاورزی، صنعت، دامپروری و محیط زیست، همچنین جوانان مستعد و خلاق یزدی و مزیت منطقه‌ای استان برای تبدیل شدن به قطب علوم و فناوری کشور، استان یزد گزینه ایده‌آلی به منظور سرمایه‌گذاری در زمینه تحقیقات و فناوری‌های مرتبط با بیوتکنولوژی است.
وی در رابطه با جذابیت بین‌المللی برای جذب دانشجوی خارجی این رشته گفت: بیوتکنولوژی یکی از علوم پیشرو جهان است و در اغلب دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی دنیا جزو انتخاب‌های اول دانشجویان است.
مدیر گروه زیست‌شناسی تشریح کرد: در تاسیس دوره دکترای رشته بیوتکنولوژی می‌توان از همکاری علمی و آزمایشگاهی مراکزی همچون پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری یا متخصصان ایرانی متعددی که در این زمینه در خارج از کشور فعالند بهره برد.
دکتر مشتاقیون در پایان نیز گفت: نظر به بین‌رشته‌ای بودن رشته بیوتکنولوژی امکانات اولیه تحقیقاتی لازم برای فعالیت در این رشته در دانشگاه یزد و سایر مراکز آموزشی و پژوهشی استان فراهم است، بدیهی است طی سال‌های برنامه با توجه به هدف‌گذاری مشخص گروه در جهت رفع کاستی‌های موجود قدم‌های مؤثری برداشته خواهد شد.
بخش نظردهی بسته شده است..