با هدف انتقال مفاهیم به نسل جدید؛

تلفیق هنر و میراث برای معرفی فرهنگ‌های کهن/ «کارآوا» با هنرنمایی بازیگران ابرکوهی احیا شد

یکی از فعالان صنایع‌دستی شهرستان ابرکوه از احیا سنت کهن «کارآوا» به همت هنرمندان تئاتر شهرستان خبر داد و گفت: آیین‌ها، سنت‌ها و صنایع‌دستی ابرکوه به‌عنوان هویت و اصالت مردمان این شهرستان، ارزش محسوب می‌شود و باید این مفاهیم با ابزارهای مختلف به نسل جدید منتقل شود.

شهرستان ابرکوه دارای آداب‌ و رسوم غنی و صنایع‌دستی بسیار فاخر و کم‌نظیر است که با هنر پیوندی ناگسستنی دارد. این میراث ارزشمند این بار هنر نمایش را نیز مجذوب خود کرده و در اقدامی ماندگار گروه نمایشی شاخ نبات به کارگردانی اسماعیل اخلاقی و نویسندگی و پژوهش «حامد اکرمی» با خلق یک اثر نمایشی به معرفی سنت «کارآوا»، غذای سنتی «خورشت آلوچه» و «سفره پنبه‌ای» به‌عنوان یکی از صنایع‌دستی شهرستان، پرداختند.

«حامد اکرمی» در این‌ باره در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا اظهار کرد: آیین‌ها، صنایع‌دستی و غذاهای سنتی، هویت، اصالت و میراث فرهنگی باارزش محسوب می‌شوند که باید برای حفظ و انتقال آن‌ها به نسل‌های بعدی که به ندرت با این مفاهیم آشنایی دارند، تلاش کنیم. لذا یکی از راه‌های انتقال مفاهیم فوق، معرفی در قالب فیلم، تئاتر و استفاده از ابزار هنر است.

وی در رابطه با آیین مذکور که به صورت نمایش اجرا شد، گفت: در قدیم افراد زمانی که مشغول به کار می‌شدند (اکثراً در کارهای کشاورزی) اشعار وزینی را به صورت آواز جهت رفع خستگی و افزایش برکت محصولات، می‌خواندند. به‌این‌ترتیب که هر شغل و حرفه اشعار و اذکار مخصوص به خود را داشته است.

اکرمی تصریح کرد: مردان قدیم ابرکوه در هنگام انجام عملیات «کورت بندی» (جداسازی بین دو زمین)، ذکر «یا امام» می‌گرفتند که هم خستگی را از تن آنان به دَرکُند و هم معتقد بودند این ذکر موجب برکت محصول شان می‌شود. هنگام انجام «انداربیل» هم یک نفر ذکرهای تک‌کلمه‌ای و یا چندکلمه‌ای را می‌خواند و دیگران هم پاسخ می‌دادند.

این محقق جوان همچنین به سنت «جارآوا» نیز اشاره کرد و گفت: زمانی که کسبه وارد محله و یا کوچه‌ای می‌شدند، با صدای بلند کسب‌وکار خود را تبلیغ می‌کردند و این‌گونه مردم را مطلع می‌کردند تا برای خرید، جمع شوند؛ این اقدام را اصطلاحاً جار آوا می‌خوانند.

اکرمی یادآور شد: زنان و مردان قدیم همه کارها را با آوا و نوای «الله»، «محمد» و «علی» آغاز می‌کردند و در همه امور اشعاری در مدح ائمه بر زبان جاری می‌کردند.

معرفی فرهنگ و آیین‌ها وظیفه‌ای بر دوش هنرمندان

«اسماعیل اخلاقی» مسئول انجمن هنرهای نمایشی شهرستان ابرکوه اظهار کرد: اجرای نمایش‌های آیینی و سنتی به شیوه‌های مختلف نظیر نقالی، پرده‌خوانی و شاهنامه‌خوانی در ابرکوه سبقه ای طولانی دارد؛ اما برای اولین بار هنرمندان تئاتر آموزشگاه سایه به همت کارگروه هنر و میراث، با استفاده از ابزار هنر نمایش به شیوه میدانی به معرفی آیین‌ها و سنت‌های بومی ابرکوه پرداختند.

وی اذعان کرد: تئاتر «کاسبان محله بالا» با بازی ابوالفضل، علیرضا و فاطمه صادقیان و عباس مهرانفر با محوریت معرفی آیین‌ها، سنت‌ها و خرده‌فرهنگ‌های شهرستان اجرا شد.

اخلاقی خاطرنشان کرد: تئاتر مذکور به لحاظ فنی از نوع نمایش‌های آیینی و سنتی بود که در عین شباهت به معرکه‌گیری، تفاوت بسیاری با تئاتر خیابانی داشت.

وی ادامه داد: وظیفه هنرمندان نشان دادن فرهنگ و آیین هر منطقه‌ای است که هنرمندان ابرکوه این مهم را به خوبی درک کرده و تلاش می‌کنند در رشته و تخصص خود به این هدف نزدیک‌تر شوند.

نمونه‌ای از اشعار قدیمی و یا «کارآوا» که در قدیم توسط مردان خوانده می‌شد:

بسم‌الله بسم الله/ الرحمن الرحمن/ الرحیم الرحیم

اول اول/ بنام خدای یکتا

بر تارک الصلوه لعنت

دینم، آقام، محمد مصطفی را صلوات

یا علی یا علی/ برکت هر کاری با خدا انشالله

یا علی یا علی/ دستت گیرد علی انشالله

یا علی یا علی/ یا علی یا علی

جونما جانما/ جونما جانما

جونما جانما/ یا علی یا علی

منبع:ایسنا یزد

بخش نظردهی بسته شده است..