بیماران آواره شهرستانی

 

۲۱ درصد از جمعیت ایران یعنی حدود ۱۷ میلیون نفر در روستاها ساکن هستند و بالای نیمی از جمعیت هم در شهرهای کوچک و شهرستان‌هایی ساکن هستند که از نظر امکانات بیمارستانی و حضور پزشک اصلا وضعیت خوبی ندارند. قسمت اعظمی از امکانات پزشکی شامل بیمارستان‌ها، پزشکان عمومی و تخصصی و سایر امکانات حوزه درمان و حتی داروهای مورد نیاز بیماران در شهر

۱۲ میلیونی تهران تمرکز یافته‌اند، اگر شرایط نسبتا مناسب بعضی از کلان‌شهرها را هم در نظر بگیریم در بهترین حالت حدود ۷۵ درصد از جمعیت کشور از امکانات پزشکی درجه یک محروم هستند و هر فردی که در این مناطق زندگی می‌کند برای یک بار هم که شده برای دسترسی به این امکانات راهش به تهران خواهد افتاد.

 

نگفته می‌توان وضعیت مناطق محروم کشور که از کمبود حدود سه هزار پزشک عمومی رنج می‌برند را از نظر پزشک متخصص حدس زد.

 

حتی بعضی از این مناطق هم که از نظر بیمارستان و پزشک عمومی و متخصص شرایط‌شان اندکی از بقیه مناطق بهتر است، با این وجود از قسمت زیادی از امکانات پزشکی و تخصص‌ها محروم هستند و همین نیازشان را برای دسترسی به این امکانات پزشکی به کلان‌شهرها و به ویژه شهر تهران بیشتر می‌کند.

 

روز گذشته، نایب رئیس کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با بیان اینکه بیش از ۵۰ درصد بیماران بیمارستان‌های تهران از شهرستان‌ها و اطراف تهران هستند، گفت: «توزیع ناعادلانه پزشک متخصص و امکانات در شهرستان‌ها باعث شده که بیش از ۵۰ درصد بیماران بیمارستان‌های پایتخت از شهرستان‌ها باشند و به دلیل آنکه تجمع ۳۰ درصدی رشته‌های فوق تخصصی پزشکی در کلان‌شهر تهران است، باید توسعه رشته‌های تخصصی پزشکی در همه شهرها صورت گیرد تا از عزیمت بیماران به کلان‌شهرها نیز جلوگیری شود.»

 

عبدالرحمان رستمیان ادامه داد: «به دلیل آنکه سیستم مشخصی برای پذیرش بیماران شهرستانی در کلان‌شهرها وجود ندارد لذا برای پذیرش با مشکل مواجه می‌شوند.» به گزارش خانه ملت، او بر ضرورت ایجاد بیمارستان‌های معین در کلان‌شهرها برای سهولت در پذیرش بیماران شهرستانی تاکید کرد و افزود: «بیمارستان‌های معین برای پذیرش بیماران شهرستان‌ها باید در همه استان‌های کشور تعریف شود و اگر تخت خالی نداشتند، بیمارستان بعدی مشخص شود و بیماران به بیمارستان‌های مذکور فرستاده شوند تا به خاطر کمبود تخت معطل نشوند.»

 

هزار و یک مشکل بیمار شهرستانی

 

مشکل بیماران شهرستانی با مراجعه به تهران تمام نمی‌شود و مشکلات ریز و درشتی که آنان در این شهر دارند باعث می‌شود گاهی تحمل شرایط برایشان کار سختی شود.

 

ساعت‌های طولانی در راه بوده‌ای و حالا که به تهران رسیده‌ای، صف طولانی مطب خستگی‌ات را چندین برابر می‌کند، اما ورود به اتاق پزشک انتهای مشکلات نیست، بلکه استارت مشکلات از همین جا زده می‌شود.

 

 باید هزار جا را بگردی تا بتوانی نوبتی برای آزمایش، سونوگرافی یا سی تی اسکن آن هم در یک آزمایشگاه خصوصی پیدا کنی، دکتر که بستری شدن و عمل را تجویز کرد تازه مرحله جدید مشکلات شروع می‌شوند، از آنجا که جایی برای ماندن نداری و باید برای انجام کارهای بیمارت به او نزدیک باشی خیابان‌خوابی در اطراف بیمارستان شروع می‌شود.

 

مشکلاتت چندبرابر خواهند شد وقتی که برای پیدا کردن یک نسخه مجبوری تمام شهر را دور بزنی و این تنها توصیف کوچکی از هزاران مشکلی بود که بیماران شهرستانی در شهر تهران با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند.

 

قدم به یکی از مطب‌های مرکز شهر می‌گذاریم، مطب یک متخصص کلیه که شهرت زیادی دارد، مطب به حدی شلوغ است که هوا هم در جابه‌جا شدن مشکل دارد، آدم که دیگر جای خود دارد. زن و مرد میانسالی گوشه‌ای از مطب نشسته‌اند، خستگی در نگاه‌شان فریاد می‌زند و ناگفته می‌توان حدس زد که خبرهای خوبی در پیش نیست. بعد از کمی صحبت معلوم می‌شود که ساکن یکی از شهرستان‌های استان کرمانشاه هستند و به دلیل مشکل کلیه زن مجبور به آمدن به تهران شده‌اند و سه ساعت انتظار در مطب تنها گوشه کوچکی از مشکلات آنهاست.

 

مرد در این باره می‌گوید: «همسرم ۱۰ سال است مشکل کلیه دارد، شهر ما متخصص کلیه ندارد و برای درمان به کرمانشاه می‌رفتیم ولی نسخه همیشگی پزشکان در آنجا سنگ شکن بود که جواب نمی‌داد و همیشه سنگ‌ها و عفونت کلیه سر جای خودشان بودند و حتی این سنگ‌شکن‌ها شرایط کلیه‌اش را بدتر کردند. سه سال قبل وقتی درمان‌ها جواب نداد به این پزشک متخصص در تهران مراجعه کردیم و او دلیل اصلی مشکل را پیدا کرد و برای رفع مشکل راه حلی چند ساله داد که لازم بود هر سه ماه یک‌بار به تهران می‌آمدیم. همسرم بعد از عمل و خوردن داروها حالش خوب شد ولی بعد از یک سال دیگر از سختی‌های تهران آمدن خسته شدیم و برای همین درمان را کنار گذاشتیم و همین باعث شد که مشکل دوباره بازگردد. در شش ماهه اخیر این دومین باری است که به تهران می‌آییم و دکتر به ما گفته که اگر می‌خواهیم درمان نتیجه دهد باید آن را برای چندین سال و حتی اگر لازم شد تا آخر عمر ادامه دهیم.»

 

 جالب است بدانید که مشکل این خانواده در حالی در شهر کرمانشاه حل نشده است که کرمانشاه قطب پزشکی غرب کشور از نظر امکانات پزشکی است و بسیاری از بهترین متخصصان کلیه در این شهر هستند. چهره خسته و ناراحت مرد مشکلات مراجعه به تهران را فریاد می‌زند، او از مشکلاتشان در این شهر می‌گوید: «هزینه‌های اقتصادی مراجعه به تهران یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بیماران شهرستانی است.

 

 اگر هزینه دکتر آمدن ۲۰۰ هزار تومان شود فقط کرایه‌ای که برای آمدن به تهران و جابه‌جایی در این شهر پرداخت می‌کنیم دو برابر این رقم است. هزینه سکونت در مسافرخانه، خورد و خوراک و پیدا کردن دارو چند برابر این می‌شود.

 

 از همه اینها بدتر هم پیدا نشدن داروهاست. معمولا داروهایی که تجویز می‌کنند کمیاب هستند و به راحتی پیدا نمی‌شوند، دفعه قبل که مراجعه کرده بودیم برای یکی از داروها سه روز تهران را زیر و رو کردیم و در نهایت با هزار مصیبت آن را در یک داروخانه پیدا کردیم. این تازه تنها بخشی از مشکلات ما در تهران است، دکتری که ما به آن مراجعه کرده‌ایم تنها عکس و سی تی اسکن چند مرکز خاص را قبول دارد، از آنجایی که این مراکز دولتی نیستند مجبوریم که هزینه زیاد برای آنها بپردازیم و از آنجا که نوبت هم در این مراکز به سختی پیدا می‌شود گاهی یک تا دو روز کارمان به تعویق می‌افتد.»

 

کوچ دارویی هم رشد می‌کند

 

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بیماران شهرستانی در شهر تهران مشکلاتی است که آنها برای یافتن دارو دارند.

 

یک هفته قبل، رئیس سازمان غذا و دارو درباره مشکلات بیمارانی که برای تهیه دارو به تهران مراجعه می‌کنند، گفت: «این بیماران به این دلیل برای تهیه دارو به تهران می‌آیند چون برای درمان جهت مراجعه به پزشک خاصی در پایتخت آمده‌اند و حال پزشک نسخه‌ای برای آنان تجویز می‌کند که مجبور هستند در داروخانه‌های تهران داروهایشان را بگیرند.»

 

 رسول دیناروند عنوان کرد: «این در حالی است که در هر شهری که متخصص وجود دارد داروهای بیماری‌ها و بیماران نیز وجود دارد و احتیاج به مراجعه بیماران به تهران نیست.» به گزارش تسنیم، او خاطرنشان کرد: «البته گاهی کمبود دارو نیز وجود دارد و احتمال دارد بیماری که از شهری مانند بوشهر می‌آید در شیراز داروی خود را تأمین کند، زیرا مواقعی این کمبودها در قطب‌های دارویی کشور رخ می‌دهد ولی اصلا نیاز نیست بیمار جنوب کشور یا هر نقطه ایران حتما به تهران مراجعه کند.»

 

 کوچ دارویی یکی دیگر از مشکلات بیماران شهرستانی در تهران است. اما ماجرا به اینجا هم ختم نمی‌شود. کافی است یک‌بار گذرتان به خیابان‌های اطراف بیمارستان شریعتی یا بیمارستان امام خمینی بیفتد، آن‌گاه خیل عظیمی از چادرهایی را خواهید دید که همراهان بیمار شهرستانی مجبور شده‌اند به پا کنند. خیابان‌خوابی همراهان بیمار یکی از مشکلات بزرگی است که بیماران شهرستانی در تهران با آن دست و پنجه نرم می‌کنند و این در حالی است که یک سال از وعده‌ای که برای ساخت همراه سرا داده شده بود می‌گذرد و با این وجود هنوز هم که هنوز است خبری از همراه‌سرا نیست.

آرمان