آب و هوا؛ چالش‌های جدی یزد
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) وضعیت منابع آبی و کاهش بارندگی‌ها از یک‌سو و آلاینده‌های هوا که حاصل گسترش بی‌رویه صنایع است از سوی دیگر، استان یزد را با چالش جدی آب و هوایی مواجه کرده است.موضوع آب و منابع آبی در یزد، موضوعی تازه و ناشنیده نیست و اقلیم یزد از یک‌سو و خشکسالی‌های پی در پی در دو دهه گذشته از سوی دیگر، زنگ بحران آب را سال‌هاست که در این استان به صدا درآورده است.
وقایع طبیعی از دو دهه پیش در قالب‌های خشکسالی و سرمازدگی ضربات مهلکی به یزد به ویژه در بخش‌های کشاورزی وارد کرد اما اکنون این بحران به آب شرب رسیده و خیلی دور نیست که مردم یزد برای دسترسی به آب شرب نیز با مشکلات جدی مواجه باشند.
این شرایط به ویژه امسال بحرانی‌تر شده و مسئولان امر بر این عقیده‌‌اند که اگر هر سال بحران آب در تابستان جدی می‌شد، در سال پیش‌رو، از اوایل فروردین‌ماه با بحران آب دست به گریبان خواهیم بود.
یزد روزهای بحرانی در زمینه آب شرب پیش رو خواهد داشت
دلیل این امر نیز شرایط آب و هوایی و میزان بارش‌های پاییزه یزد است که وضعیتی بسیار متفاوت از سایر استان‌ها داشته و به نظر می‌رسد قرار نیست پیش‌بینی‌های هواشناسی در مورد بارشها در استان یزد به ویژه در مرکز استان به واقعیت تبدیل شود.
در شرایطی که رسانه‌ها به ویژه رسانه ملی مدام از بارش برف و باران در نقاط مختلف کشور خبر می‌دهد، یزد شرایط نامطلوبی در زمینه بارشها در پاییز داشته و به نظر نمی‌رسد زمستان بهتری از پاییز داشته باشیم.
پاییز امسال تنها دو مورد بارش برف در مناطق کوهستانی یزد، چند مورد بارش باران در دامنه شیرکوه و شهرستان خاتم گزارش شده و بقیه شهرستان‌ها به ویژه یزد به عنوان مرکز استان، بارش‌های قابل توجهی نداشته‌اند و بر عکس بقیه نقاط کشور که پاییزی بسیار پرباران و برف و زمستانی بهتر از پاییز داشته‌اند، یزد از رحمت الهی محروم بوده است.
کاهش ۹۵ درصدی بارش‌های پاییزه در شهر یزد
کارشناس هواشناسی یزد میزان بارش‌های پاییزی در استان یزد را در پاییز امسال در مقایسه با پاییز سال گذشته، دارای کاهش ۵۳ درصدی اعلام کرد و اظهار داشت: این شرایط در مرکز استان به مراتب بدتر و وخیم‌تر است.
سیدعلی میرحسینی بیان کرد: میزان بارشها امسال در مرکز استان یزد در مقایسه با سال گذشته با کاهش ۹۵ درصدی مواجه بوده است که این پدیده در استان یزد بسیار نادر بوده است.
وی افزود: در واقع در همه شهرستان‌های استان شاهد کاهش بارشها از ۳۵ تا ۹۵ درصد بوده‌ایم و تنها میزان بارش‌های شهرستان خاتم در پاییز امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته با افزایش هشت درصدی مواجه بوده است.
این کارشناس هواشناسی خاطرنشان کرد: نقشه‌های هواشناسی از بارش باران طی هفته جاری خبر می‌دهند و امیدواریم استان یزد در زمستان شرایط بهتری نسبت به پاییز داشته باشد.
سال آینده سال پرمهاجرتی برای روستاهای یزد خواهد بود
این نحوه بارشها مردمان روستاهای یزد را نیز به شدت نگران کرده و به نظر می‌رسد سال آینده، سال پرمهاجرتی برای روستاهای یزد باشد زیرا اگر وضعیت بارشها اینگونه باشد، نه تنها مردم در زمینه آب شرب بلکه در زمینه آب کشاورزی نیز با مشکل مواجه می‌شوند.
مدیرکل مدیریت بحران استان یزد نیز این وضعیت را بسیار نگران‌کننده خواند و اظهار داشت: در طول ۴۰ سال گذشته این وضعیت بارش و این میزان کاهش بارندگی در استان یزد بی‌سابقه بوده است.
محمدحسین امامی با بیان اینکه باید به دنبال بررسی عوامل کاهش بارشها باشیم، تصریح کرد: به طور قطع عواملی در این وضعیت دخیل است و باید دید که چرا همه استان‌های همجوار از میزان بارش خوبی برخوردارند و بارندگی تا پشت دروازه‌های استان اتفاق می‌افتد اما یزد از بارش باران و برف تقریبا محروم است.
در کنار این چالش در حوزه آب، هوا نیز این روزها حال و روز خوش‌تری نسبت به آب ندارد و آلودگی هر روزه آن، نفس شهر را به شماره انداخته است.
وضعیت آلودگی هوای یزد از بسیاری استان‌ها وخیم‌تر است
به گفته برخی صاحب‌نظران و مسئولان در محافل غیررسمی، وضعیت آلودگی هوا در یزد از بسیاری از استان‌ها وخیم‌تر است اما در یزد کسی صدای آلودگی هوا را در نمی‌آورد و صنایع نیز سعی در ایده‌آل نشان دادن شرایط آب و هوایی دارند.
اما سرمایه‌گذارانی به هزار امید اقدام به سرمایه‌گذاری کرده‌اند و هر روز به خاطر یک موضوع در تنگنا قرار می‌گیرند و در شرایط رکود امروز در بحران نبود نقدینگی، بازار فروش، سرمایه در گردش و … دست و پا می‌زنند، ظاهرا دیگر حالی برای پیگیری وضعیت آلاینده‌های آنها نمانده و این امر در واقع وظیفه‌ای بر عهده مسئولان محیط زیست است.
وضعیت آلاینده‌های هوا که عمده آن را آلاینده‌های ثابت یعنی کارخانه‌ها تشکیل می‌دهند، به نحوی است که دشت اردکان تا مهریز که شهرستان‌های اردکان، میبد، اشکذر و یزد را در بر می‌گیرد، در شرایط بسیار نامطلوبی قرار دارد.
از سوی دیگر ریزگردها نیز در بسیاری از روزهای سال چند برابر حد استاندارد است اما واقعیت این است که آلودگی هوای یزد توسط مسئولان و رسانه‌ها پنهان شده و کسی از آن حرفی به میان نمی‌آورد.
خبری از آسمان آبی و شب‌های پرستاره کویر نیست
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد میبد در مورد وضعیت هوای استان یزد اظهار داشت: تا ۱۵ سال پیش، یکی از دلخوشی‌های مردم یزد آسمان صاف و آبی و پرستاره به رغم زمین خشک و بی‌آب و علف بود اما این روزها هم شرایط زمین بدتر شده و هم شرایط هوا.
هادی زارع خاطرنشان کرد: در طول ۱۵ سال گذشته صنایع در استان یزد به ویژه در دشت اردکان ـ مهریز، رشد افسار گسیخته‌ای داشته‌اند و در میان این صنایع، واحدهای غیراستاندارد بر آلودگی هوا دامن زده‌اند.
وی عنوان کرد: در حوزه صنعت مردم یزد از اینکه یزد قطب کاشی و سرامیک کشور شده و نیمی از کاشی و سرامیک کشور در یزد تولید می‌شود، افتخار می‌کنند و همواره از این آمار به عنوان یک شاخص توسعه و پیشرفت یاد می‌کنند اما باید به این نکته نیز توجه داشت که یزد در کنار اینکه پایتخت کاشی و سرامیک و قطب فولاد و … شده، پایتخت آلودگی هوا نیز شده است.
ریزگردها گاه تا ۷ برابر میزان استاندارد می‌رسند
زارع ادامه داد: ریزگردها نیز در یزد شرایط را وخیم‌تر کرده‌اند به نحوی که غلظت ریزگردها در استان یزد تا هفت برابر میزان استاندارد نیز رسیده و این شرایط به شدت برای مردم خطرآفرین و مشکل‌ساز است.
عضو هیئت علمی دانشگاه آزاد میبد تصریح کرد: وضعیت هوا به واقع بحرانی است و مردم و مسئولان ابتدا باید این مشکل را باور کنند سپس به دنبال راه‌های علمی برای رفع آن باشند.
به طور قطع از آنجا که صنایع توانسته‌اند گام مثبتی در روند کاهش بیکاری در استان یزد بردارند اما مشکلاتی ایجاد کرده‌اند که به نظر می‌رسد باید هرچه سریع‌تر به حل و فصل آنها پرداخته شود.
استقرار بسیاری از صنایع آب‌بر در یزد که آلودگی هوا را نیز به دنبال داشته‌اند، در واقع به قیمت جان مردم در حال تولید هستند چه بسا که بسیاری از آنها نیروهای کار خود را نیز از خارج از استان آورده‌اند و عملا یزد از حضور بسیاری از آنها منتفع که نیست، هیچ، در حال ضرر دیدن نیز هست.
اکنون نیز بسیاری از سرمایه‌گذارانی که برای سرمایه‌گذاری در حوزه صنعت یزد ابراز تمایل کرده‌اند، به خاطر کمبود آب نتوانسته‌اند کار خود را آغاز کنند که اگر مشکل این واحدها با استفاده از منابع آب زیرزمینی که وضعیتی اسف‌بار دارند یا آب انتقالی که برای شرب مردم یزد هم کافی نیست، رفع شود، راه‌اندازی آنها مشکلات جدیدی در زمینه آلوده کردن هوا خواهد داشت.
به نظر می‌رسد یزد باید توسعه خود را در حوزه صنایع کاشی و سرامیک، فولاد و دیگر صنایع آبخواه و آلاینده متوقف کند و از آنجا که بخش قابل توجهی از بیکاران استان یزد را نیز بیکاران تحصیلکرده تشکیل می‌دهند، به سمت صنایع های‌تک و ایجاد شرکت‌های دانش‌بنیان برود.
مهدی جلیلیان/فارس
بخش نظردهی بسته شده است..