تدوین راهکارهای احیای نساجی سنتی در یزد
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) یزد در طول تاریخ از استان‌های پیشتاز در صنعت نساجی سنتی در کشور و حتی دنیا بوده و اشاره به این موضوع و وجود کارگاه‌های قدیمی نساجی و پارچه‌بافی در این دیار در سفرنامه‌های گردشگران نامی و مطرح خارجی، موید این ادعاست.
صنایع نساجی در استان قدمتی چند هزار ساله دارد؛ اما متاسفانه با رشد تکنولوژی و چیرگی ماشین‌های پیشرفته نساجی بر هنر دست بافندگان سنتی، این صنعت این روزها حال و روز خوبی ندارد. با این حال با توجه به جایگاه استان در این حوزه و علاقه‌مندی مسئولان استانی به احیای آن همایش ملی نساجی به میزبانی استان در سال جاری برگزار می‌شود.
«محمدرضا دهقان» معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان از برگزاری همایش ملی نساجی به میزبانی استان در سال جاری و همچنین تدوین راهکارهای احیای نساجی سنتی در یزد خبر می‌دهد.
معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تلاش برای برگزاری این همایش را یکی از اقدامات انجام شده برای احیای نساجی سنتی استان عنوان می‌کند. در ادامه گفت‌وگو روزنامه همشهری را با «محمدرضا دهقان» درباره وضعیت صنعت نساجی استان و اقداماتی که برای احیای آن انجام شده است، می‌خوانید.
- تعریف شما از نساجی سنتی چیست؟
نساجی سنتی هنری است که با کمک دستگاه‌های ساده بافندگی از گونه دو وَردی، چهار وَردی، هشت وَردی تا ژاکارد دستی به تولید پارچه می‌پردازد. زری، مخمل، ترمه، دارایی، جاجیم و نیز سایر پارچه‌های دستباف پنبه‌ای، پشمی و ابریشمی از جمله هنرهای نساجی است که در ایران به ویژه استان پیشینه تاریخی دارند.
- استان چه جایگاهی در صنعت نساجی سنتی دارد؟
صنعت نساجی به عنوان یک صنعت اصیل و سنتی سابقه‌ای طولانی در استان دارد. این صنعت در این منطقه علاوه بر تاریخچه طولانی، پیشرفت و ترقی بسیار قابل توجهی نیز داشته و به یقین میتوان ادعا کرد که میزان رشد و توسعه این صنعت بسیار چشمگیر بوده است. یکی از علل پیشرفت این صنعت در این منطقه را میتوان وجود راه ابریشم که یکی از رگه‌های اصلی اقتصادی کشور است، دانست. استان، قطب نساجی سنتی ایران نامگذاری شده است و بیش از ۵۰نوع پارچه سنتی در گذشته در استان تولید می‌شد. کاربافی، ترمه‌بافی، دارایی بافی،کارت بافی، کیسه حمام، زری بافی، بقچه‌بافی و احرامی بافی اصلی‌ترین هنرهای نساجی سنتی استان هستند.
- چه کارهایی برای احیای این صنعت قدیمی انجام شده است؟
عمده مشکل صنعت نساجی سنتی استان روی آوردن هنرمندان یزدی به نساجی صنعتی است، امسال برای احیای مجدد این هنر سنتی و تشویق به رونق دوباره آن، دستگاه‌های نساجی را که از یک قرن گذشته منسوخ شده بود، بازسازی کردیم. این دستگاه‌ها در آینده نزدیک رونمایی خواهد شد، در کنار آن آموزش بافت سنتی انواع پارچه‌های سنتی نیز در دستور کار قرار گرفته تا کارگاه‌های نساجی سنتی دوباره احیا شوند. این اقدامات به جز اشتغالزایی و کسب درآمد برای متقاضیان، فرصت دایر کردن کارگاه و کارآفرینی را نیز برای علاقه‌مندان فراهم کرده است. از دیگر اقداماتی که برای احیای نساجی سنتی استان انجام شده، میزبانی استان از نخستین همایش کشوری نساجی سنتی برای درگیر کردن کارشناسان با ابعاد نساجی سنتی در سال جاری است.
- به همایش صنایع نساجی کشور اشاره کردید، مختصری درباره این همایش توضیح دهید؟
باتوجه به نامگذاری سال ۹۴ به نام سال نساجی سنتی از سوی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و با توجه به این‌که استان در این هنر صنعت، حرف‌های زیادی برای گفتن دارد، میزبانی این همایش به استان یزد واگذار شده است. این همایش تا پایان امسال با حضور معاونت صنایع دستی سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و کارشناسانی از سراسر کشور برای دستیابی به راهکارهای احیا و رونق دست‌بافته‌های فاخر استان برگزار می‌شود.
- دلیل صنعتی شدن نساجی سنتی استان چیست؟
سهولت تولید با دستگاه‌ها و ماشین‌های پیشرفته، کیفیت بهتر منسوجات ماشینی نسبت به سنتی و پایین بودن تنوع طرح‌های نساجی سنتی باعث جایگزینی ماشین‌ها به جای هنر دست هنرمندان شده است؛ البته ما صنعتی شدن این هنر اصیل را نیز جزو میراث خود می‌شماریم. دولت نیز رویکرد خود را برای احیای هنر قدیمی به کار بسته و از هیچ حمایتی برای احیای این هنر اصیل چشم‌پوشی نخواهد کرد. ۲ هزار علاقه‌مند به آموزش نساجی سنتی در استان آموزش‌های لازم را فراگرفته‌اند و می‌توانند در این حرفه شاغل شوند چرا که پیش‌بینی می‌شود توانایی کسب درآمد ماهانه یک میلیون تومان را داشته باشند.
- به نظر شما این صنعت چه تاثیری بر گردشگری دارد؟
گردشگران به خوبی از تاریخچه صنعت نساجی استان آگاهند؛ از این رو بازدید گردشگران از کارگاه‌های سنتی که برای احیای هنر نساجی سنتی ایجاد می‌شوند، می‌تواند رونق صنعت گردشگری را به همراه داشته باشد. از این رو معاونت صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان به ایجاد کارگاه‌های سنتی در مسیرهای گردشگری به ویژه بافت تاریخی اقدام کرده است. این کارگاه‌ها روزانه پذیرای تعداد بیشماری از گردشگران داخلی و خارجی هستند که در کنار بازدید از جاذبه‌های تاریخی منحصر به فرد بافت تاریخی، به بازدید از صنایع دستی نساجی استان کویری هم علاقه‌مند هستند.
- چه تعداد از منسوجات سنتی استان به ثبت آثار ملی کشور رسیده است؟
تاکنون منسوجاتی مانند دارایی بافی، ترمه‌بافی، کاربافی، و احرامی‌بافی به ثبت ملی کشور رسیده و تلاش برای ثبت بقیه منسوجات سنتی استان ادامه دارد.
بخش نظردهی بسته شده است..