دانش سنتی بادگیرها در ایران

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) اگرچه بیشتر تمدن‌های دنیا در کنار آب شکل گرفته اما تمدن مناطق کویر مرکزی ایران حاصل تعامل بین آب، خاک و باد است تا زندگی ساکنان در گرمای طاقت‌فرسا را ممکن سازد.
حاصل تعامل این ۳ عنصر اساسی را می‌توان در بادگیرهایی که در معماری کویر مرکزی ایران جا خوش کرده است، سراغ گرفت.
بادگیرها نشانی از نوآوری ایرانیان و به نوعی سیستم تهویه مطبوع برای مقابله با گرمای سوزان کویر هستند که در خانه‌ها، آب انبارها، مساجد و دیگر اماکن عمومی و خصوصی ساخته می‌شدند.
پیشگام بودن ایرانیان در استفاده از سیستم تهویه مطبوع غیرآلاینده غیر قابل‌انکار است و نمود این ادعا را می‌توان در بادگیرهای ۱۲ استان کشور شامل یزد، بوشهر، هرمزگان، اصفهان، کرمان، فارس، سمنان، خراسان جنوبی، قم، مرکزی، تهران و سیستان و بلوچستان و… ثابت کرد.
همچنین این فناوری در کشورهایی که زمانی جزو قلمرو ایران فرهنگی بوده نیز گسترش یافته و امروز بادگیرهایی در کشورهای پاکستان، افغانستان، عراق، امارات، کویت، قطر، بحرین، اردن، عمان، مصر و… دیده می‌شود که نشان از تقارب فرهنگی آنها با کشور ایران است.
هم‌افزایی در بین استان‌ها و کشورها بر سر فناوری ساخت بادگیرها نشان داده که این فناوری می‌تواند با رعایت هم‌افزایی، در سطح جهانی مطرح شود؛ چرا‌که به اصول سازمان جهانی یونسکو برای ایجاد هم‌افزایی و اتحاد به دنبال ثبت جهانی آثار پایبند است.
به طور قطع، ثبت و معرفی جهانی این فناوری به نام کشورمان، قبل از مرثیه‌سرایی و بیانیه‌های بدون کارکرد که تنها برانگیخته شدن احساسات مردم را به دنبال خواهد داشت، لازم است و حالا قدم‌هایی در این باره برداشته شده است و همه مسئولان و دوستداران میراث فرهنگی ایران باید تلاش کنند تا نتیجه مثبتی از این پیگیری‌ها حاصل شود تا همچنان بادگیر این میراث معماری اصیل ایرانی، ایرانی بماند چرا که غبطه خوردن بر ثبت آثار ایرانی به نام دیگران راه به جایی نخواهد برد.

همشهری