فناوری بادگیرهای ایران جهانی می‌شود
پرونده ثبت جهانی فناوری بادگیرهای ایرانی اوایل سال گذشته تکمیل و به سازمان جهانی یونسکو ارسال شد تا بعد از بررسی از سوی کارشناسان ثبت آثار این سازمان، در گستره جهانی مطرح شوند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) به نقل از همشهری شاید معماران سنتی که روزگاری برای تامین نیاز ساکنان کویر استان، فناوری بادگیر را ابداع کردند و بر فراز خانه‌های خشتی قرار دادند تا هوای گرم و سوزان کویر را لطیف کنند، هرگز فکر نمی‌کردند که روزی این فناوری مورد توجه جهانیان قرار گیرد و جهانی شود.
بادگیر از سازه‌های معماری نام آشنا در استان‌های کویری کشورمان است که تعداد آن در شهرهای مختلف کشور از جمله یزد، فراوان است.
گروهی از دوستداران میراث فرهنگی ایران از ۶سال گذشته با تشکیل بنیاد بادگیرها، بعد از تلاش برای ثبت ملی این سازه معماری در تلاش هستند که آن را در فهرست آثار سازمان جهانی یونسکو به ثبت برسانند.
ثبت ملی بادگیر در سال ۹۱
دبیرکل بنیاد بادگیرها می‌گوید: ایده ثبت جهانی فناوری و دانش سنتی بادگیرها در ایران از سال ۸۹ یعنی ۵ سال گذشته با مطالعه قوانین ملی و بین‌المللی برای ثبت هویت فرهنگی ایران دنبال شد و بعد از طی مراحل ثبت ملی، پرونده ثبت جهانی فناوری بادگیرهای ایرانی، اوایل سال‌گذشته به سازمان جهانی یونسکو ارسال شد.
«علیرضا صادقی» می‌افزاید: این پرونده از با مطالعه قوانین ملی و بین‌المللی تا ارائه پیشنهاد و تهیه پرونده ثبت بادگیرها شکل گرفت. در ادامه این راه با مشارکت‌های مردمی و متخصصان معماری و مدیران علاقه‌مند جلوگیری از سرقت این هویت فرهنگی و همچنین ارائه طومارهای مردمی مبنی بر لزوم ثبت جهانی بادگیرهای ایرانی، پیگیری شد.
وی از ثبت ملی این سازه معماری در بهمن‌ماه سال ۹۱ در همایش ملی ثبت آثار معنوی و ناملموس در سمنان خبر می‌دهد و می‌افزاید: بعد از طی مرحله ثبت ملی، تلاش برای جهانی‌کردن فناوری و دانش سنتی ساخت بادگیرهای ایرانی با مطالعه و بررسی این میراث ملموس و ناملموس در ۱۲ استان کشور پیگیری شد.
صادقی ادامه می‌دهد: برای جهانی شدن فناوری بادگیرها طبق قوانین ملی و بین‌المللی، به دور از نگاه استانی و با توجه به تاکید کنوانسیون میراث ناملموس یونسکو مبنی بر نزدیکی فرهنگ‌ها، ثبت فناوری بادگیرهای ایران در دستور کار قرار گرفت.
این فعال میراث فرهنگی می‌افزاید: در شرایطی که کشورمان تاریخچه‌ای غنی در حوزه ساخت بادگیرها دارد اما حجــم سرمایه‌گذاری و حمایت کشورهای همسایه حتی در ایجاد بادگیر در ساختمان‌‌های مهم و ارزشمند شهر و معرفی این سازه معماری در کتاب‌های درسی منجر شده بود که آنها ادعای ابتکار بادگیر و معرفی آن به عنوان یکی از اجزای معماری را غیرمستقیم مطرح کنند. وی ادامه می‌دهد: به این ترتیب نزدیک بود که در خواب زمستانی برخی مسئولان کشور، فناوری بادگیرها به نام دیگر کشورهای جهان به ثبت برسد.
صادقی می‌گوید: این ادعای ایرانیان برای ثبت میراث بادگیر به نام خود با تقویت تلاش‌های غیردولتی برای ثبت جهانی بادگیرهای ایرانی همراه شد و برنامه‌های متنوعی برای معرفی بادگیرها قبل و بعد از جهانی‌شدن در سال ۲۰۱۵ تدوین شد تا این سازه معماری از مظلومیت و فراموشی که در آن به سر می‌برد، نجات یابد.
وی از جمله اقدامات انجام شده برای ثبت جهانی فناوری بادگیرهای ایرانی را رایزنی با معاون میراث فرهنگی کشور و مدیر کل ثبت آثار در دولت قبل و معاونت میراث فرهنگی کشور برای تهیه، ارائه پرونده و ملی‌شدن آن عنوان می‌کند که زمینه‌ساز ارسال نهایی پرونده ثبت جهانی به یونسکو شد.
دبیر کل بنیاد بادگیرها از تکمیل پرونده ثبت جهانی فناوری بادگیرهای ایران در ۱۰فروردین‌ماه سال۹۳ خبر می‌دهد و می‌افزاید: بررسی‌های اولیه کارشناسان سازمان یونسکو روی این پرونده انجام و اشکالات آن با مشاوره‌گرفتن از کارشناسان این نهاد مردمی و تخصصی رفع شده است.
وی از بررسی پرونده ثبت جهانی فناوری بادگیرهای ایرانی در اجلاسی که قرار است در آینده نزدیک به میزبانی کشور نامیبیا برگزار شود، خبر می‌دهد و می‌افزاید: امیدواریم در این نشست فناوری بادگیر به نام کشورمان به ثبت جهانی برسد.
جمع‌آوری ۲ هزار امضای مردمی برای حمایت از بادگیر ایرانی
دبیر کل بنیاد بادگیرها می‌افزاید: جمع‌آوری هزاران طومار از اقشار مختلف مردم کشور مبنی بر ضرورت ثبت جهانی فناوری بادگیر به نام کشورمان و همچنین دریافت و اسکن ۲۵۰۰صفحه محتوای فارسی و انگلیسی مرتبط برای ضمیمه شدن به پرونده از دیگر اقدامات انجام شده برای جهانی کردن بادگیرهای ایرانی است.
وی با اشاره به تولید فیلم کوتاه ۱۸ دقیقه‌ای از فناوری بادگیرهای ایرانی برای ارائه به سازمان جهانی یونسکو، ادامه می‌دهد و می‌افزاید: همزمان با تلاش برای جهانی کردن بادگیر، تلاش‌هایی برای نشان دادن اهمیت بادگیرها در معماری ایرانی در داخل کشور نیز دنبال شد.
صادقی منقش کردن اسکناس ۲۰ هزار ریالی به تصویر بادگیرهای خانه آقازاده ابرکوه را از دستاوردهای این تلاش‌ها برمی‌شمارد و می‌افزاید: تلاش‌های موثری برای معرفی بیشتر و شایسته بادگیرها در دستور کار است.
دبیر کل بنیاد بادگیر عقیده دارد که پیشنهاد ثبت جهانی فناوری و دانش سنتی ساخت و عملکرد بادگیرها در ایران برای نشان دادن خلاقیت ایرانیان و حضور معماران یزدی و ایرانی در گستره ایران و ایران فرهنگی لازم و ضروری بود.
وی تاکید می‌کند: پرونده ثبت جهانی فناوری بادگیرهای ایرانی به طور تخصصی به بررسی دانش سنتی، شیوه ساخت و نحوه عملکرد این پدیده در معماری سراسر کشور پرداخته است.
بومی بودن دانش ساخت بادگیر در ایران
مدیر کل بنیاد بادگیرها با اشاره به بومی بودن دانش ساخت بادگیر در ایران، می‌افزاید: فناوری بادگیر دانش منحصر به‌فرد مردم ایران زمین بوده و خاستگاه و مرکز آن نیز کویر مرکزی این مرز و بوم است. «علیرضا صادقی» ادامه می‌دهد: این دانش سنتی با مصالح بومی‌همچون خشت، چوب و کاهگل نیز ساخته می‌شود و در طول تاریخ ماندگار شده است. وی می‌گوید: تاریخچه بادگیر را در متون ادبی و تاریخی می‌توان یافت و با استناد به آنها می‌توان از فرهنگ، اندیشه و دانشی که کشورهای تازه تأسیس می‌خواهند با خود به تاراج ببرند، دفاع کرد.
بخش نظردهی بسته شده است..