آیا پارکینگ سازی؛ بلای جان میراث کهن یزد است؟
یزد به عنوان اولین شهر خشتی و دومین شهر تاریخی جهان شناخته شده که برترین جاذبه های گردشگری ، تاریخی و میراث فرهنگی را در خود جا داده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) از نارین قلعه قدیمی ترین بنای خشتی جهان گرفته تا بلندترین بادگیر جهان و قدیمی ترین مسجد ایران و بافت تاریخی مسکونی از جمله آثاری است که هر سال میلیون ها نفر را به سمت این منطقه می کشاند. اما متاسفانه انگار این همه زیبایی منحصر بفرد برای برخی مسئولان استان رنگ کهنگی گرفته است و این بی توجهی ها بدتر از هر بلای طبیعی کمر به نابودی بناها و آثار تاریخی یزد بسته است. به طوریکه نهضت پارکینگ سازی توسط مدیریت شهری در بافت تاریخی کهن شهر یزد ادامه دارد.اگرچه ساخت این پارکینگ ها عبور و مرور شهری را تا حدودی برای وسایل نقلیه تسهیل می کند اما در پشت پرده آغاز جنایتی در تاریخ میراث کهن یزد به شمار می رود.
آهنگ تخریب بناهای قدیمی یزد به بهانه های مختلف شدت گرفته است. گاهی نیاز به ساخت و ساز اماکنی چون پارکینگ عمومی برای رفع نیاز ساکنان منطقه به عنوان دلیل تخریب بخشی از بافت قدیم اعلام می شود و گاهی ضرورت توسعه و گسترش بناهایی چون امامزاده جعفر و گاهی هم عریض کردن کوچه ها به جهت تسهیل در تردد! تا آنجا که در همین مدت اندک( کمتر از سه سال) ۸۰ هکتار از مساحت ۷۴۰هکتاری از بافت تاریخی شهر که البته به ثبت آثار ملی هم رسیده ، کاهش یافته است.
مدیر ناحیه تاریخی شهرداری یزد مدعی است که در ۳سال گذشته ۱۰۰دستگاه پارکینگ درون‌محله‌ای در این منطقه ایجاد شده است. تخریب بخشی از بافت تاریخی یزد برای ساخت پارکینگ‌های محلی در حالی آغاز شده است که دوستداران میراث فرهنگی به شدت از اجرا شدن این طرح ها اظهار نگرانی می‌کنند. شهرداری ناحیه تاریخی یزد با ورود به عرصه تاریخی و با تملک برخی از محدوه های آن که بسیاری از خانه‌های ارزشمند نیز در آن وجود دارد، اقدام به تخریب بافت می کنند ،هر چند ساخت پارکینگ در چنین محلی می‌تواند روند ثبت این بافت تاریخی را به تاخیر بیندازد و حتی دچار مخاطره جدی کند.
بافت تاریخی یزد که از آن به عنوان بزرگ ترین بافت تاریخی و نخستین شهر خشتی جهان یاد می‌شود، اما مسئولان شهری در سکوت خاص متولیان میراث، معتقدند که ساماندهی بافت تاریخی این شهر در سال‌های اخیر به معضلی برای ساکنان آن و مسئولان تبدیل شده و دوستداران میراث فرهنگی نیز معتقدند بافت تاریخی یزد در حالی به سوی جهانی‌شدن گام برمی‌دارد که مشکلات ریز و درشتی که مهم‌ترین آن تخریب بخش‌هایی از این بافت تاریخی است، تهدیدی جدی برای ثبت جهانی آن به شمار می‌رود.
با این حال ،بیشتر از دو سال است که هر از چند گاهی خبرهایی از تخریب بخشی از بافت تاریخی یزد به گوش می‌رسد، تخریب‌هایی که هدف از آنها ایجاد پارکینگ مطرح می‌شود و به نظر می‌رسد حالا این تخریب‌ها نتیجه داده است، چون مدیر ناحیه تاریخی شهرداری یزد از ایجاد ۱۰۰ پارکینگ درون محله‌ای در ۳ سال گذشته در این منطقه خبر داده است.روندی که بیشتر با تخریب بناهای تاریخی همراه بوده است.باید در نظر داشت کار شهرداری و مدیریت شهری فقط آسفالت کردن و سنگ فرش کردن کوچه پس کوچه‌های بافت تاریخی نیست، بنابراین بهتر است مدیریت شهری در مجوزهای ساخت‌وسازی که می‌دهد دقت بیشتری داشته باشد.همچنین بهتر است در مجوزهای شهرسازی و فعالیت فرهنگی با بودجه کلانی که شهرداری در اختیار دارد نظر فعالان حوزه میراث و فرهنگ هم پرسیده و در نظر گرفته شود.
اما در تازه ترین خبرها؛ دو خانه تاریخی در حریم بافت تاریخی شهرستان ابرکوه بدون مجوز میراث فرهنگی و به بهانه ساخت پارکینگ برای یک هیات مذهبی تخریب شد. ابرکوه یکی از چهار شهر نمونه گردشگری استان است و به دلیل وجود ۱۱۹ اثر تاریخی و میراث فرهنگی ثبت شده در آثار ملی کشور از اهمیت خاصی در حوزه گردشگری برخوردار است. با این حال متاسفانه این روزها با قرار گرفتن درماه محرم، شاهد تخریب بدون مجوز قسمت‌هایی از این میراث گذشتگان از سوی افرادی بی‌مسئولیت و به بهانه‌ی ایجاد تکیه عزاداری یا بعضاً پارکینیگ برای حسینیه و غیره هستیم و این سئوال را در ذهن تداعی می‌کند که آیا میراث فرهنگی این مروز و بوم، یک ارزش تاریخی، فرهنگی و ملی نیست؟
اخیراً نیز شاهد تخریب دو خانه در بافت تاریخی این شهر بودیم که هر چند با عکس‌العمل فوری مدیران میراث فرهنگی شهرستان و استان مواجه شد ولی این دو خانه سنتی تخریب شدند و تاسف بیشتر از آنجاست که حداقل دو یا سه هیات مذهبی دیگر نیز خود را برای تخریب بخش‌های دیگری از این بافت تاریخی در آستانه ماه محرم آماده می‌کنند.
عباس قدیریان، مسئول میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان ابرکوه در گفت‌وگو با ایسنا، تخریب اخیر دو خانه سنتی بافت تاریخی ابرکوه را بدون مجوز و هماهنگی میراث فرهنگی دانست و توضیح داد: متاسفانه تخریب صورت گرفته در روز عید قربان و به دور از چشم مسئولان میراث فرهنگی و بدون کسب مجوز این اداره انجام شده است.
وی با اشاره به جایگاه مطلوب شهرستان ابرکوه در حوزه میراث فرهنگی استان با توجه به ثبت ۱۱۹ اثر شهرستان در لیست آثار ملی کشور، ادامه داد: متاسفانه تخریب این دو خانه سنتی به بهانه ایجاد پارکینگ در بافت تاریخی و از سوی یکی از هیات‌های مذهبی شهرستان صورت گرفته است.
این مسئول تاکید کرد: میراث فرهنگی در حال پیگیری برخورد با مسببان این تخریب از طریق مجاری قانونی است و در عین حال تلاش داریم تا به هر نحو مانع تخریب‌های دیگر در بافت تاریخی ابرکوه و حریم آن شویم.
قدیریان با اشاره به اقدامات حفاظتی مطلوب از میراث فرهنگی شهرستان در سال‌های اخیر، از رشد دو برابری ورود گردشگر به این شهرستان خبر داد.
وی با اشاره به شاخص بودن میراث و آثار تاریخی شهرستان ابرکوه، اظهار کرد: شهرستان ابرکوه از جاذبه‌ها و میراث فرهنگی با اهمیتی مانند وجود یخچال‌های خشتی، خندق‌های سوق‌الجیشی، مسجد جامع و بادگیرهایی که فناوری آنها بی‌نظیر هستند، برخوردار است که قدمت برخی از آنها به دوران قاجار بازمی‌گردد و قدمت برخی دیگر به دوران رونق جاده ابریشم می‌رسد.
حسین حاتمی، شهردار ابرکوه هم در گفت‌وگو با ایسنا درباره تخریب اخیر دو خانه تاریخی این شهر اظهار کرد: تقریباً تا مدتی تخریب‌ها در شهر راکد بود. متاسفانه در شب عید قربان و در حالی که شهرداری در تلاش برای تهیه طرحی جهت مشارکت بین تمام هیات‌های مذهبی با میراث فرهنگی برای ساخت و سازهای جدید بود، این تخریب اتفاق افتاد.
وی تصریح کرد: این دو باب خانه سنتی در حریم بافت تاریخی و از سوی دو هیات مذهبی ابرکوه به بهانه ایجاد پارکینگ برای حسینیه و بدون کسب مجوز و هماهنگی با شهرداری و میراث فرهنگی تخریب شده است. شهرداری بلافاصله بعد از اطلاع از تخریب وارد عمل شد و پیگیری‌های لازم را انجام داد ولی با توجه به اینکه میراث فرهنگی و شهرداری توانایی برخورد قانونی با این قبیل تخریب‌ها را ندارند، در انتظار صدور رای قضایی در این رابطه هستیم.
شهردار یادآور شد: میراث فرهنگی در حال تهیه طرح و مطالعه در رابطه با ساخت و سازهای این هیات‌ها بوده ولی متاسفانه قبل از تهیه طرح و مطالعه، این تخریب‌ها بدون هماهنگی انجام شده است.
به اعتقاد کارشناسان سرچشمه این آشفتگی ها نتیجه عملکرد دولت قبل است به طوریکه در دولت قبل اتفاقات و جنایاتی در حوزه میراث پیش آمد که با سکوت و واکنش عجیب مدیران وقت قرار گرفت.نمونه آن ساخت یک پاساژ و بیمارستان با ارتفاع بلند و درست در بافت مرکزی شهر یزد است.با این وصف معلوم است که وقتی این مراکز ساخته می‌شود و بدون نظر کارشناسی مدیریت شهری در دولت قبل مجوز ساخت می‌دهند باید شاهد ترافیک و شلوغی در این منطقه باشیم.
حالا با این بهانه‌ها در هر گوشه بافت تاریخی یزد به دنبال پارکینگ سازی و تخریب بافت هستند.ضمن اینکه سکوت مدیران، اساتید و فعالان حوزه میراث در دولت گذشته یکی دیگر از آسیب‌های ضربه دیدن بافت تاریخی و تخریب برای آثار تاریخی است.
به گزارش هفته نامه پرگار،در عجب هستم اساتید دانشکده هنر و معماری یزد چرا در دولت قبل با سکوت عجیب خود ساز مخالفت نزدند و فعالان حوزه میراث را تنها گذاشتند، البته تعدادی از فعالان حوزه میراث هم وقتی می‌خواستند اعتراض خود را اعلام کنند از سوی برخی مقامات گذشته تهدیدهای جدی می‌شدند که نمونه آن در تخریب بافت تاریخی در محدوده امامزاده جعفر (ع) به خوبی مشخص بود. تخریبی که در اواخر دولت قبل با هجوم بولدوزرها رخ داد و زمانی‌که با اعتراض برخی از فعالان میراث مواجه شد، مسئولان وقت معترضان را متهم به بی دینی و همکاری با رسانه‌های دشمن کردند.
بخش نظردهی بسته شده است..