مشکلات امیرچخماق محله تاریخی یزد
محله امیرچخماق یکی از محله‌های مشهور و نامی شهر یزد است که آثار تاریخی شاخص آن از جمله تکیه امیرچخماق به عنوان نماد تاریخی شهر یزد، اولین مکان مورد بازدید گردشگران داخلی و خارجی است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) این محله در کنار این مجموعه قرار گرفته و هم نام با این مجموعه تاریخی است که در گذر تاریخ دستخوش تغییراتی شده، اما با توجه به این‌که آثار تاریخی ارزشمند و فاخری را در دل خود جای داده، همیشه مورد توجه گردشگران اما محروم از توجه مسئولان بوده است. به تازگی شاهد فعالیت‌های عمرانی برای بازسازی جداره‌های تخریب شده تکیه امیرچخماق و تلاش اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برای مرمت و حفاظت از این بنا هستیم اما این بنای عظیم تاریخی به توجهی بیش از این نیاز دارد. محله قدیمی امیرچخماق، از شمال به محله سرباز، ازجنوب به محله خواجه خضر، از شرق به محله نظر کرده و از غرب به خیابان امام خمینی(ره) محدود می‌شود و در ضلع جنوبی میدان امیرچخماق قرار گرفته است.
بناهای شاخص این محله
بسیاری از بناهای تاریخی محله قدیمی امیرچخماق در فهرست آثار ملی کشور به ثبت رسیده است که از جمله آنها می‌توان به مسجد تاریخی امیرچخماق، تکیه امیرچخماق، آب انبار ستی فاطمه، کاروانسرای ابوالقاسم، خانه رشتی‌ها، بقعه ستی فاطمه، کاروانسرای علی‌چی، آب انبار امیرچخماق و حمام سهل بن علی اشاره کرد.
این محله در زمان تألیف تاریخ یزد در خارج از شهر قرار داشت اما پس از ایجاد بناهای موجود به دستور امیرچخماق شامی، به یکی از محله‌های مهم شهر تبدیل شد.
خواستههای ساکنان محله
فراهم کردن شرایط مرمت خانه‌ها
یکی از ساکنان این محله قدیمی اختلاف ارتفاع محله از سطح خیابان سلمان و مجموعه امیرچخماق را یکی از مشکلات اهالی برای مرمت خانه‌های قدیمی خود عنوان می‌کند و می‌گوید: جابه‌جایی مصالح در این شیب، کار دشواری است از این رو خانه‌های قدیمی از توجه و رسیدگی محروم مانده‌اند. «حسین زارع » می‌افزاید: اختلاف ارتفاع و شیب تند کوچه‌ها حتی برای تردد شهروندان هم مشکل ایجاد کرده است در صورتی که می‌شود با ایجاد پله مناسب برای دسترسی، این شیب را اصلاح کرد. وی به ضرورت مرمت خانه‌های تاریخی این محله اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: بسیاری از خانه‌های قدیمی محله، به مرمت نیاز دارد اما اهالی نه مجوز و نه توان تامین منابع مالی این کار را دارند از این رو باید اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با پرداخت تسهیلات، مردم محله را برای مرمت خانه‌ها یاری کند. این شهروند با اشاره به گذر گردشگران از این محله قدیمی می‌افزاید: این محله از زیبایی‌های لازم به عنوان یک محله تاریخی با ارزش محروم است و اداره‌های میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگر استان و شهرداری باید با تعامل با یکدیگر برای زیباسازی این محله تلاش کنند.
طولانی‌شدن روند ساماندهی میدان
یکی از مغازه‌داران محله از طولانی شدن روند ساماندهی میدان امیرچخماق شاکی است و می‌گوید: این طرح ساماندهی بعد از کشمکش‌های طولانی آغاز شد و به کندی پیشرفت کرد از این رو بسیاری از مغازه‌داران با مشکلات جدی روبه‌رو شده‌‌اند. «رضا اشرف‌زاده» درباره مشکلاتی که اجرای این طرح برای تردد خودروها و عابران پیاده ایجاد کرده است، می‌گوید: مجموعه امیرچخماق مهم‌ترین بنای تاریخی مورد توجه گردشگران است از این رو باید همزمان با آغاز ورود گردشگران به یزد، برای ساماندهی وضعیت میدان چاره‌ای اندیشیده شود. به گفته وی، واحدهای تجاری اطراف تکیه باید کاربری عرضه صنایع دستی و سوغات شهر پیدا کنند اما متاسفانه در حال حاضر تنها سیگارفروشی‌ها و جگرکی‌ها در این تکیه مشغول فعالیت هستند.
نبود پارک درون محله‌ای
یکی دیگر از شهروندان ساکن محله امیرچخماق می‌گوید: مردم این محله از بسیاری از خدمات شهری به ویژه پارک محروم هستند در حالی که می‌توان با اندک هزینه، مخروبه‌های محله را به پارک‌های کوچک برای تامین نیاز اهالی تبدیل کرد. «عصمت دهقانی» یکی دیگر از نیازهای محله را مرمت آسفالت کوچه‌ها عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: در شرایطی که این محله به توجه بیشتری نیاز دارد، مسئولان شهری به آن بی‌توجه هستند. وی می‌گوید: در دل محله بعد از گذر از خانه علومی، کاروانسرایی وجود دارد با قدمت تاریخی که در حال حاضر به زباله‌دان تبدیل شده و اقدامی برای مرمت و تغییر کاربری آن انجام نشده است در حالی که می‌شد از این ظرفیت برای ایجاد مرکز فرهنگی و تفریحی در محله بهره برد. یکی دیگر از ساکنان محله امیرچخماق هم به معضل آبگرفتگی معابر محله به ویژه در فصل زمستان اشاره می‌کند و می‌افزاید: برخی از دیوارهای قدیمی بر اثر کمترین میزان بارش، ریزش خواهند کرد از این رو شهرداری باید با مرمت جلوی تخریب دیوارها و بروز حوادث برای ساکنان را بگیرد. «سید‌هاشم میرجلیلی» به مهاجرت ساکنان اصیل از محله و سکونت گسترده ساکنان غیربومی اشاره می‌کند و می‌افزاید: مسئولان باید شرایطی را فراهم کنند که مردم به سکونت در این محله که در مرکز شهر قرار گرفته است، ترغیب شوند اما متاسفانه این اتفاق تاکنون نیفتاده است.
پاسخ مسئولان
نبود هیات امنا مشکل اصلی محله امیرچخماق
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با بیان این‌که این محله فاقد هیات امنا برای رسیدگی به مشکلات محله است، می‌گوید: لازم است با تشکیل هیات امنا و ارائه گزارشی از مشکلات محله به دستگاه‌های مربوطه برای حل مشکلات آن اقدام شود که هنوز این اتفاق نیفتاده است. «محسن ذاکری‌نیا» کف‌سازی و بدنه‌سازی کوچه شهید عهدی را از تعهدات این اداره کل در محله امیرچخماق معرفی می‌کند و از اتمام این عملیات خبر می‌دهد. این مسئول با اشاره به برنامه‌های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان برای مرمت بناهای شاخص محله از جمله آب انبار و بادگیر خانه علومی می‌افزاید: خانه علومی هم با طرح و نقشه کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان و نظارت دانشگاه جوادالائمه (ع) به محل استقرار دانشکده معماری تبدیل شده است. وی ادامه می‌دهد: خانه رشتی نیز از بناهای تاریخی شاخص این محله است که به واحد اقامتی سنتی تغییر کاربری یافته است. ذاکری‌نیا با اشاره به ارزش آرامگاه ستی فاطمه، در این محله می‌افزاید: آرامگاه منصوب به «ستی فاطمه» همسر امیرچخماق مربوط به دوره تیموری، یکی از بناهای شاخص محله است که طرح‌های مطالعاتی درباره گنبد آن در حال انجام است. این مسئول با اشاره به خواسته شهروندان برای مرمت کاروانسرای محله نیز می‌گوید: اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در حال پیگیری مرمت این کاروانسرای قدیمی است. وی می‌گوید: درخواست مرمت خانه‌های قدیمی محله باید از سوی مردم به کارشناسان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اعلام شود تا بعد از بررسی‌های اولیه، به پرداخت تسهیلات برای مرمت خانه‌ها اقدام شود. معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان تاکید می‌کند: خانه‌های شاخص محله تنها با مجوز این معاونت مرمت خواهد شد و آماده مشارکت با مالکان سایر خانه‌های تاریخی با مشارکت ۵۰درصدی مالکان هستیم.
پیشرفت ۶۰درصدی طرح ساماندهی میدان
معاون میراث فرهنگی اداره کل میراث فرهنگی،صنایع دستی و گردشگری استان از پیشرفت ۶۰درصدی طرح ساماندهی تکیه امیرچخماق خبر می‌دهد و می‌گوید: این تکیه با بررسی طرح‌های قبلی و رفع نقایص، با همکاری خوب شهرداری در حال اجراست. وی ادامه می‌دهد: در دولت قبل ۵ طرح برای ساماندهی این میدان ارائه شد که با کنار گذاشتن حسینیه و میدان، جداره‌ها نیمه کاره ماند و حتی قرار بود جداره‌های ساخته شده تخریب شود اما این اتفاق نیفتاد. ذاکری‌نیا از اقدامات شاخص اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان در این محله به مرمت مسجد امیرچخماق بازمانده از قرن نهم هجری قمری اشاره می‌کند. وی می‌افزاید: عملیات سفیدکاری ایوان و گنبدخانه این مسجد به پایان رسیده و بیش از ۱۰۰ میلیون تومان اعتبار برای مرمت شبستان‌های زمستانی مسجد که در طرفین دالان ورودی قرار دارد، هزینه شده است.
اختصاص ۲۰۰ میلیون تومان برای رفع خطر محله امیرچخماق
مسئول طرح‌های عمرانی ناحیه تاریخی شهرداری یزد از اختصاص ۲۰۰ میلیون تومان برای رفع خطر محله امیرچخماق خبر می‌دهد و می‌گوید: انجام عملیات روکش و لکه‌گیری آسفالت معابر آن نیز باید بنا به درخواست اهالی محله انجام شود. «حسین حکیمی‌زاد» با تایید فرسودگی آسفالت معابر محله می‌افزاید: امسال نیز بعد از تامین اعتبار به مرمت آسفالت معابر محله اقدام خواهد شد. به گفته این مسئول شهرداری ناحیه تاریخی برای کف‌سازی بازارچه خراسانی، خانه علومی و سایر خانه‌های بافت که خطر تخریب دارند، برنامه‌ریزی کرده است. وی همچنین از ساخت پله برای برخی از کوچه‌های محله به دلیل سراشیب بودن آنها خبر می‌دهد و می‌افزاید: امسال نیز اقداماتی برای ساخت پله‌های جدید و مرمت پله‌های قدیمی در محله انجام شده است. وی با اشاره به ضرورت پیگیری مالکان برای مرمت خانه‌های قدیمی می‌گوید:این خانه‌ها با درخواست مالکان قابل مرمت است و شهرداری بعد از دریافت درخواست مالکان برای مرمت این خانه‌ها وارد عمل خواهد شد. امسال ۲۰۰ میلیون تومان اعتبار به این بخش اختصاص یافته است.
حفر چند حلقه چاه جذبی برای پیشگیری از آبگرفتگی
مسئول امور عمرانی ناحیه تاریخی شهرداری یزد با اشاره به مشکل آبگرفتگی معابر محله در اثر بارش باران می‌گوید: شهرداری ناحیه تاریخی به تامین اعتبار برای حفر چند حلقه چاه جذبی در محله اقدام کرده است. وی با اشاره به محرومیت این محله از پارک، می‌گوید: البته در محله پنبه کاران پارک محله‌ای ایجاد شده است که برای تامین نیاز ساکنان این محله هم کارایی دارد.
بی‌توجهی به طرح ساماندهی محله‌های اطراف امیرچخماق
سرپرست مدیریت امور عمرانی شهرداری یزد درباره اهمیت رسیدگی به محله‌های مجاور مجموعه امیرچخماق می‌گوید: بدون این محله‌ها، گردشگر رغبتی به بازدید از مجموعه امیرچخماق ندارد از این رو طرح جامعی برای مرمت مجموعه و محله‌های مجاور آن تهیه شده است. «امین خبیری» ادامه می‌دهد: با توجه به آسیب‌شناسی این طرح در سال ۹۱ و بررسی آن در حوزه‌های مختلف اجتماعی، فرهنگی، اقتصادی و تایید از سوی مشاور شهرداری، متاسفانه دستگاه‌های اجرایی برای اجرای آن همکاری نکردند. وی می‌افزاید: ما در این طرح جامع، محله‌های امیرچخماق، نظرکرده، گازرگاه، شش بادگیری و خواجه خضر را که مشرف بر مجموعه امیرچخماق هستند مورد توجه قرار دادیم و اجرای این طرح می‌توانست مشکلات آنها را برطرف کند اما با تغییر مدیران اجرایی دستگاه‌ها در دولت، این طرح غیرکاربردی خوانده و کنار گذاشته شد.
ساخت رواق‌های تکیه تا پایان سال
به گزارش همشهری،مدیر طرح ساماندهی تکیه امیرچخماق از اتمام عملیات بازسازی رواق‌های تکیه امیرچخماق تا پایان سال جاری خبر می‌دهد و می‌افزاید: این طرح تنها طرح مصوب کمیسیون ماده ۵ برای مرمت این میدان تاریخی است. «محمداسماعیل رمضانخانی» می‌افزاید: امسال ۵ میلیارد تومان اعتبار برای احیای رواق‌های میدان تخصیص یافته است و طرح میانی رواق‌ها کامل است. وی با اشاره به برنامه‌های شهرداری برای ساماندهی مغازه‌ها و بستن رواق‌ها می‌گوید: مسیر جانبی برای اتصال خیابان امام خمینی(ره) به خیابان سلمان در نظر گرفته شده است. رمضانخانی می‌افزاید: سنگفرش محل اتصال خیابان سلمان به خیابان امام خمینی(ره) از جمله بخش‌های طرح ساماندهی تکیه امیرچخماق است که به اتمام رسیده است.
بخش نظردهی بسته شده است..