نارضایتی صنعتگران صنایع دستی یزد از سرقت طرح‌ها
سرقت آثار هنری همواره مورد انتقاد هنرمندان و به‌ویژه صنعتگران صنایع دستی است و متاسفانه هنوز سازوکاری قانونی برای جلوگیری از این اقدام در کشور و استان تعیین نشده است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی اخبار یزدی ها( یزدی نیوز) هنرمندان همواره به اجرای نادرست قانون کپی رایت در کشورمان انتقاد دارند و در این میان هنرمندان صنایع دستی که زمان زیادی را برای طراحی آثار خود صرف می‌کنند، ضررهای زیادی را از کپی کردن طرح‌های خود از سوی دیگران، متحمل می‌شوند. بسیاری از طرح‌ها، حاصل ایده و خلاقیت هنرمندان است که در اثر سرقت، فرصت بهره‌برداری اقتصادی از ایده و طرح را از خالق اثر می‌گیرد و هیچ ابزاری نیز برای برخورد با سارقان طرح‌ها وجود ندارد. برخی از سودجویان با اندک تغییری در طرح‌های جدید صنایع دستی، خود را خالق طرح معرفی می‌کنند، در حالی که خالق اصلی، زمان زیادی را صرف طراحی کرده و انتظار بهره‌برداری مناسب از طرح خود را دارد اما سودجویان این فرصت را از وی سلب می‌کنند. در ادامه گفت‌وگوی روزنامه همشهری را با «محمدرضا دهقان» معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان درخصوص راهکارهای حمایت از طرح‌های صنعتگران صنایع دستی استان می‌خوانید.
- سرقت آثار هنری صنعتگران صنایع دستی همواره مورد گلایه اقشار هنرمند است. برای حمایت از طرح‌ها و ایده‌های این هنرمندان، چه ابزاری در اختیار دارید؟
متاسفانه برای حمایت از آثار هنری صنعتگران، راهکار قانونی در کشور وجود ندارد البته ثبت آثار ادبی و هنری مطابق با آیین نامه اجرایی ماده ۲۱ قانون حمایت از حقوق مولفان، مصنفان و هنرمندان مصوب سال ۴۸ از ابزارهای حمایتی برای خالقان اثر از سوی وزارت ارشاد است که با نظر کارشناسان صنایع دستی فرصت ثبت آثار صنعتگران را فراهم کرده است. هنرمندان و صنعتگران صنایع‌دستی می‌توانند با ثبت آثار خود مطابق با این قانون، فرصت کپی‌برداری و سودجویی را محدود کنند. شرایط احراز ثبت نیز کیفیت، خلاقیت و نوآوری است و صنعتگران صنایع دستی که خالق آثاری با این ویژگی‌ها هستند، می‌توانند آثار خود را در وزارت ارشاد به ثبت برسانند.
- آیا این ماده قانونی کارایی لازم را برای محدود کردن فرصت کپی‌برداری و سرقت هنری دارد؟
خیر؛ متاسفانه برخی از سودجویان با اندک تغییری در طرح‌های محصولات صنایع دستی، خود را ایده‌پرداز و صاحب طرح معرفی می‌کنند و نمی‌توان در صورتی که قانون ایده را ثبت نکرده است کاری کرد. البته در مورد ضمانت اجرایی این قانون نیز حرف و حدیث‌های بسیاری وجود دارد.
- آیا هنرمندان و صنعتگران صنایع دستی استان برای ثبت آثار خود اقدام کرده‌اند؟
خیر، تنها تعداد انگشت‌شماری از تهران برای ثبت آثار خود از این ماده قانونی استفاده کرده‌اند که البته اصلا از آن راضی نبودند چرا که عقیده دارند این ثبت، فرصت کپی‌برداری را از سارقان آثار هنری سلب نکرده و طرح با اندک تغییری دیگر مشمول حمایت نخواهد بود.
- دلیل استقبال ضعیف صنعتگران صنایع دستی استان از این ماده قانونی چیست؟
قطعا یکی از دلایل، ضمانت اجرایی ضعیف این قانون است به طوری که اصل طرح در برابر تغییرات جزئی که از سوی سودجویان ایجاد می‌شود، قربانی می‌شود. اما مهم‌تر از همه بی‌فایده بودن این ثبت با توجه به هزینه بیش از یک میلیون تومانی است که در قبال ثبت از هنرمندان دریافت می‌شود.
- ابزارهای سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری برای حمایت از خالقان آثار صنایع دستی چیست؟
مهر ملی اصالت یکی از ابزارهای قانونی برای ثبت آثار و طرح‌ها به نام صنعتگران صنایع دستی است. امسال ۳۹ اثر از استان برای کسب این عنوان نامزد شدند که ۳۴ اثر مشمول دریافت این مهر شدند.
- آیا این مهر ضمانتی برای ثبت اثر به نام صنعتگر خواهد بود؟
بله، صاحبان عنوان مهر ملی اصالت، فرصت معرفی اثر به نام صاحب اثر را پیدا می‌کنند و در مراحل بعد با نامزد شدن برای دریافت عنوان و برند و دریافت مهر اصالت یونسکو، فرصت ثبت جهانی اثر را هم کسب می‌کنند و فرصت سوءاستفاده از آثار هنری آنها به مراتب کاهش می‌یابد.
- راهکار پیشنهادی شما برای کاهش سرقت آثار هنری صنعتگران صنایع دستی چیست؟
باید مواد قانونی و مصوباتی برای برخورد با کپی برداری از طرح‌های صنایع دستی در کشور تدوین شود تا صنعتگران با اطمینان خاطر به طراحی و خلاقیت بپردازند و با کسب درآمد، به این نوآوری‌ها ادامه دهند.
بخش نظردهی بسته شده است..