غفلت از ظرفیت آب انبارهای تاریخی یزد

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوزاداره اوقاف و امور خیریه استان به عنوان متولی موقوفات، مدیریت این سازه‌های سنتی معماری را بر عهده دارد و مدیریت تاریخی و حفاظت از آنها نیز در حیطه وظایف اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان است.
این دوگانگی باعث شده است که از این بناهای مهم و ارزشمند اجتماعی زندگی دیروز، تنها زباله‌دان و مخروبه‌هایی باقی بماند که وجود آنها موجب نارضایتی همسایگان و اهالی محله است.
انعقاد تفاهم نامه همکاری سازمان اوقاف و سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور و به تبع آن استان‌ها، باب‌های جدیدی برای حفاظت و حراست از این سازه‌های تاریخی آبی باز کرده است تا از وضعیت اسفناک امروزی رهایی یابند.

ضرورت تعامل برای مدیریت آب‌انبارها
مدیر کل اوقاف و امور خیریه استان گفت: با توجه به این‌که بخش قابل توجهی از موقوفات شامل مساجد، حسینیه‌ها، آب انبارها و حتی خانه‌های تاریخی است، تعامل بین این دو نهاد، امری اجتناب‌پاپذیر است.
حجت‌الاسلام «غلامرضا عادل» افزود: تفاهم‌نامه همکاری بین سازمان اوقاف کشور با سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری کشور منعقد شده است تا فضا برای بهره‌برداری از ظرفیت‌های این فضاهای تاریخی، فراهم شود.
وی ادامه داد: با توجه به این‌که توسعه عمرانی این فضاهای تاریخی باید با نظارت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان انجام شود، انعقاد این تفاهم‌نامه لازم و ضروری بود.

تقویت همراهی و هم‌نظری مسئولان
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان نیز گفت: همراهی و هم‌نظری بین مسئولان اداره کل اوقاف استان با مسئولان اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری همواره وجود داشته اما با انعقاد تفاهم‌نامه همکاری در ابعاد کشوری و استانی این تعامل ضابطه‌مند شده است.
«محمدمهدی شرافت» افزود: با توجه به این‌که بناهای تاریخی زیادی در استان وجود دارد که موقوفه است، هم‌پوشانی ملموسی بین فعالیت‌های اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان با اداره کل اوقاف وجود دارد.
وی ادامه داد: یکی از سیاست‌های حفاظت از سازه‌های تاریخی موقوفه از جمله آب‌انبارها، تغییر کاربری آنها با مشارکت بخش‌خصوصی است که با انعقاد این تفاهم‌نامه و حمایت اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان از سرمایه‌گذاران، روند به رو به رشدی خواهد یافت.
وی با بیان این‌که عمده‌ترین مشکل برای مدیریت آب انبارها، ناهماهنگ بودن ضوابط و مقررات دستگا‌ه‌ها و بروز مشکلات حقوقی است از تشکیل کارگروهی در تهران برای حل و فصل مشکلات حقوقی و ایجاد تعامل و هماهنگی بیشتر بین اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری و اداره اوقاف خبر داد تا این روند را تسهیل کند.

تبدیل آب‌انبارها به منابع ذخیره آب اضطراری
شرافت با اشاره به تغییرکاربری برخی از آب‌انبارهای یزد در گذشته به عنوان زورخانه و فضاهای ورزشی از تقویت این رویکرد برای جلوگیری از تخریب و زباله‌دان شدن آب انبارها خبر داد. این مسئول یکی از رویکردهای مورد توجه برای استفاده از آب انبارهای استان با توجه به تعدد آنها و مواجهه استان با بحران بی‌آبی را تبدیل آنها به منابع ذخیره آب اضطراری عنوان کرد. مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان گفت: تبدیل آب انبارها به منابع آب آشامیدنی با ایزولاسیون و بهداشتی‌کردن آنها مد نظر بود که از سوی کارشناسان مرکز بهداشت رد شد.
به گفته وی، یکی از کارشناسان کشوری، طرحی را برای احیای آب انبارها با رویکرد شناسایی و تقویت کارکرد آنها به سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان ارائه کرده است که از سوی سازمان اوقاف کشور در دست بررسی است.
شرافت گفت: باید توجه کرد که این سازه‌های آبی کارکرد اجرایی خود را به دلیل خشک شدن قنات‌هایی که وظیفه تامین آب آنها را بر عهده داشته‌اند، از دست داده‌اند. وی همچنین به از بین رفتن حرمت آب‌انبارها به دلیل تغییر کارکرد آنها اشاره کرد و افزود: متاسفانه یکی از کارهای مستمر و مشترک شهرداری، اداره اوقاف، مرکز بهداشت و اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان پاکسازی کالبدی آب انبارها از زباله‌هاست. مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان اضافه کرد: رهاسازی زباله در آب‌انبارها یکی از عوامل شیوع بیماری سالک در محله‌های قدیمی است اما متاسفانه برخی از ساکنان این محله‌ها، به این موضوع واقف نیستند و زباله‌های خود را در این مکان‌های تاریخی رها می‌کنند.

عواقب زباله‌دان شدن آب‌انبارها برای ساکنان
مدیر شهرداری ناحیه تاریخی یزد نیز نگهداری و حفاظت از آب‌انبارهای موجود در محله‌های قدیمی بافت را بر عهده اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان دانست. «سیدمحمود کشفی‌پور» گفت: شهرداری خدمات جمع‌آوری زباله را به صورت روزانه در بافت تاریخی انجام می‌دهد و شهروندان باید از ریختن زباله در فضای آب انبارها جلوگیری کنند چرا که آلودگی بهداشتی آن متوجه سلامت همین ساکنان است.همشهری