عریضه‌نویسی در حاشیه کوچه دادگستری یزد
دور از همه همکارانش در سایه محدود یک درخت در کوچه دادگستری یزد نشسته است. اطرافش پر از تابلوهای دست نویس با عنوان «عریضه نویس» است.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی یزدی نیوزاو کار مردم را از روی تجربه و بر‌اساس مطالعات حقوقی انجام می‌دهد، اما هنوز دفتر مشخصی برای فعالیت ندارد و دفتر کار او چهارپایه‌ای چوبی در محدوده کوچه است.
سرش چندان شلوغ نیست، جلو می‌رویم و خودمان را معرفی می‌کنیم. همین که نزدیکش می‌شویم، خودکار خود را از جیب بیرون می‌آورد که برای ما هم عریضه بنویسد. زمانی که متوجه می‌شود، خبرنگاریم، با روی باز از ما استقبال می‌کند. اطرافیان به او تشر می‌زنند که «چیزی نگو که برایت گران تمام شود» اما او می‌گوید: روزی دست خداست و از پاسخ دادن به هیچ یک از سوال‌های ما طفره نمی‌رود. «سیدمحمد سهروردی» 13سال پیش، بعد از بازنشستگی از اداره کل آموزش و پرورش استان، با زمینه قبلی که برای نوشتن عریضه و دادخواست برای همکاران و همسایگانش داشت، قدم به این کار نهاد و تاکنون نیز به این کار مشغول است. مصاحبه همشهری را با این عریضه‌نویس یزدی درپی می‌خوانید.
- چطور شد که به عریضه‌نویسی روی آوردید؟
من در اداره کل آموزش و پرورش فعالیت می‌کردم. در زمان فعالیتم در این اداره، هر گاه برای همکاران مشکلات حقوقی پیش می‌آمد، برای آنها دادخواست و عریضه می‌نوشتم تا بتوانند حقوقشان را مطالبه کنند و کم کم این ویژگی به محل زندگی من نیز وارد شد و من برای همسایگان نیز عریضه می‌نوشتم و همین موضوع موجب شد تا اطرافیان من را به عنوان یک عریضه نویس توانمند و مطلع بشناسند. بعد از بازنشستگی، به دلیل اینکه توانایی انجام کار دیگر یا سرمایه آغاز کار جدید را نداشتم، به فکر فعالیت در حرفه عریضه‌نویسی افتادم و کارم را در مغازه‌ای در کوچه دادگستری آغاز کردم.
- با توجه به سابقه طولانی که در این حرفه دارید، چرا برای خود دفتر و محل کار مشخصی فراهم نکردید؟ آیا دادگستری می‌تواند فضایی قانونی برای عریضه‌نویسی در اختیار شما قرار دهد؟
با توجه به اینکه محل اصلی مراجعه مردم برای عریضه‌نویسی و دادخواست‌نویسی، کوچه دادگستری بود، مغازه‌ای را مقابل ساختمان دادگاه اجاره کردم اما به دلیل کمبود مشتری، مغازه را پس دادم و در کنار کوچه کارم را ادامه می‌دهم. من از دادگستری انتظار تامین فضای مناسب برای فعالیت خودم را ندارم و هرگز نیز این خواسته را عنوان و پیگیری نکرده‌ام اما همکاران من که بارها این موضوع را پیگیری کرده‌اند نیز هنوز نتیجه‌ای نگرفته‌اند.
- وکلا همواره از فعالیت عریضه‌نویسان فاقد تخصص و تحصیلات گلایه دارند. با این اوضاع شما نیز مدعی هستید که مشتری زیادی ندارید؟
به طور متوسط روزانه ۵ نفر برای عریضه‌نویسی به من مراجعه می‌کنند و حتی در بعضی روزها اصلا مراجعه‌کننده‌ای ندارم و به طور متوسط بین ۳ تا ۵ هزار تومان از هر مشتری دریافت می‌کنم که البته این مبلغ هم توافقی است.
- آیا برای این کار آموزش‌های لازم را فراگرفته‌اید؟ رشته تحصیلی شما چه بود؟
من دارای مدرک کاردانی امور اداری و فوق دیپلم اقتصاد دانشگاه آزاد یزد هستم که به دلیل مشکلات معیشتی و هزینه تحصیل ۵ فرزند، موفق به ادامه تحصیل در دانشگاه آزاد نشدم. از دوران کودکی با قرآن و رسائل آشنا شدم. اگر‌چه تحصیلات مرتبط با رشته حقوق ندارم اما کتاب‌های حقوقی زیادی مطالعه می‌کنم و با بسیاری از مباحث حقوقی آشنا هستم.
- مسئولان دستگاه قضا بارها اعلام کرده‌اند که فعالیت عریضه‌نویسان غیرقانونی است. نظر شما در این مورد چیست؟
کار من اگر قانونی نباشد، غیرقانونی هم نیست. فعالیت عریضه‌نویسی مغایرتی با قانون ندارد و با دریافت هزینه‌های محدود، سعی می‌کنیم مردم را راهنمایی کرده و مشکلات آنها را حل کنیم.
- در طول این سال‌ها که عریضه می‌نویسید بیشترین دادخواست‌هایی که نوشته‌اید مربوط به چه جرایمی بوده است؟ آیا موردی پیش آمده که عریضه را درست ننوشته باشید و مشتریان شاکی شوند؟
مراجعات مردم برای رسیدگی به جرایم مختلف از جمله کلاهبرداری، فروش مال غیر، اخاذی، چک برگشتی، مواد مخدر، تجاوز به عنف، تصادف، مفقودی مدارک، طلاق و غیره بوده است که البته در این بین عریضه‌هایی که در حوزه کلاهبرداری، چک برگشتی و مفقودی مدارک نوشته‌ام از همه بیشتر بوده است. همواره مشتریان از عریضه‌هایی که برایشان نوشته‌ام راضی بودند و برای دفعه بعد نیز دوباره به من مراجعه کرده‌اند.
- دادستان یزد به تازگی اعلام کرده است که عریضه‌نویسان را از حاشیه دادگاه‌ها جمع‌آوری خواهد کرد. آیا از این تصمیم واهمه‌ای ندارید؟
تصمیمات مشابه بارها و بارها گرفته شده است اما مسئولان باید مطلع باشند که ما در بدترین شرایط محیطی و بدون امکانات، مردم را برای دریافت خدمات حقوقی راهنمایی می‌کنیم و کمک‌کار دستگاه قضا محسوب می‌شویم و گلایه‌ای نیز از مسئولان دادگستری نداریم چرا که خداوند روزی‌رسان است.
- چرا دورتر از همکارانتان که سر کوچه دادگستری در سایه در کنار یکدیگر به عریضه نویسی مشغولند، کار می‌کنید؟
برای اینکه نه در کار دیگران دخالت کنم و نه کسی در کارم دخالت کند تصمیم گرفتم که دورتر از ۱۲نفر عریضه‌نویس هم‌صنف خود کار کنم از این رو در بدنه کوچه دادگستری به تنهایی مشغول کار هستم.
بخش نظردهی بسته شده است..