اعتماد اجتماعی در یزدی‌ها متوسط است
بررسی نقش اعتماد اجتماعی بر میزان مشارکت اجتماعی، فرهنگی و دینی شهروندان یزدی از نگاه پژوهشگران علاوه بر نقش گسترش اعتماد اجتماعی بر میزان مشارکت اجتماعی شهروندان، نشان داد که میزان اعتماد و مشارکت اجتماعی به عنوان سرمایه‌های اجتماعی در شهر یزد در سطح متوسطی است.
به گزارش یزدی نیوزاعظم مقیمی مدیر مرکز مطالعات اجتماعی سازمان جهاددانشگاهی استان یزد که این بررسی را انجام داده است، در باب اهمیت این موضوع اظهار کرد: یکی از مهمترین عواملی که به تداوم حیات بشر کمک کرده همکاری و مشارکت در میان انسان‌هاست به طوری که از منظر جامعه‌شناسی مشارکت به عنوان فرآیند تعاملی چندسویه مطرح می‌شود که مداخله و نظارت مردم و قابلیت سیاسی اجتماعی نظام را در دستیابی به توسعه، همراه با عدالت اجتماعی به دنبال خواهد داشت.
وی افزود: بنیادی‌ترین اندیشه زیرساز مشارکت، پذیرش اصل برابری مردم است و هدف از آن، هم‌فکری، همکاری و تشریک مساعی افراد در جهت بهبود کمیت و کیفیت زندگی در تمامی زمینه‌های اجتماعی، اقتصادی و سیاسی است.
مقیمی معتقد است که مشارکت در فراگرد توانمندسازی افراد جامعه، بر سه ارزش بنیادی متشکل از "سهیم کردن مردم در قدرت"، "راه دادن مرم به نظارت بر سرنوشت خویش" و "بازگشودن فرصت‌های پیشرفت به روی مردم" تاکید دارد.
وی در ادامه با بیان این که معمولاً در استراتژی‌های توسعه بر رویکرد مشارکت مردمی به عنوان یک نیاز اصلی و جدی تاکید می‌شود، عنوان کرد: مشارکت جزو مهم توسعه درون‌زا برای کشورهای در حال توسعه محسوب می‌شود و بسیاری از مشکلات و مسائل اجتماعی تنها در سایه مشارکت‌های مردمی مرتفع می‌شود.
این پژوهشگر یزدی خاطرنشان کرد: البته مشارکت‌ها به لحاظ موضوعی به انواع مشارکت اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و روانی، قابل تقسیم است و همچنین مشارکت‌ها می‌تواند به دو دسته رسمی(نهادی) و غیررسمی قابل تقسیم باشد.
وی گفت: مرکز مطالعات اجتماعی سازمان جهاددانشگاهی استان یزد با توجه به ضرورت و نیاز اساسی به مشارکت و مشکلات ناشی از عدم مشارکت یا مشارکت محدود در عرصه‌های اجتماعی و فرهنگی که در بسیاری زمینه‌ها خودنمایی می‌کند، در قالب پژوهشی با عنوان بررسی عوامل موثر بر میزان مشارکت‌پذیری فرهنگی، اجتماعی و دینی شهروندان، به بررسی مهمترین فاکتورهای موثر بر آن پرداخته است.
به گفته مقیمی، بر اساس یافته‌های این پژوهش که با روش مطالعه پیمایشی در میان ۳۶۸ نفر از شهروندان یزدی انجام گرفت، اعتماد اجتماعی به عنوان مهمترین عامل تاثیرگذار بر مشارکت‌پذیری اجتماعی، فرهنگی و دینی شهروندان ارزیابی شد.
وی در این رابطه اعلام کرد: اعتماد و مشارکت که از عناصر سرمایه اجتماعی هستند، لازم و ملزوم یکدیگرند و اعتماد(بویژه در جوامع در حال توسعه) هرچه بیشتر گسترش یابد، میزان مشارکت اجتماعی شهروندان نیز بالا می‌رود.
وی اضافه کرد: اگر اعتماد در سطوح بین فردی، تعمیم‌یافته و به ویژه نهادی، در میان شهروندان و مسؤولان از میزان خوبی برخوردار باشد، قطعاً در تحقق مشارکت و گسترش همکاری‌های دو جانبه مردم و دولت نقش بسزایی خواهد داشت.
مقیمی همچنین در این خصوص گفت: به عقیده برخی صاحب‌نظران، اعتماد مهمترین بعد سرمایه اجتماعی است و ابعاد دیگر را نیز تحت تاثیر قرار می‌دهد به نحوی که اعتماد یکی از جنبه‌های مهم روابط انسانی و زمینه‌ساز مشارکت و همکاری میان اعضای جامعه است و علاوه بر این، اعتماد، مبادلات را در زمینه‌های مختلف جامعه شامل اعتماد به خود، خانواده، دوستان، نهادهای رسمی و غیر رسمی و همچنین مشاغل اجتماعی، ممکن می‌سازد.
به گفته این پژوهشگر، همان‌گونه که نتایج تحقیق نشان داد میزان این سرمایه اجتماعی(مشارکت اجتماعی و اعتماد اجتماعی) هر دو در شهر یزد در سطح متوسط است.
وی در راستای افزایش اعتماد اجتماعی و تاثیر متقابل آن بر مشارکت اجتماعی نیز اظهار کرد: برخی از جامعه‌شناسان، راهکار افزایش اعتماد اجتماعی از طریق گروه‌های خرد و واسطه‌ای جامعه‌ای را پیشنهاد می‌کنند به این معنا که مکان‌ها و موقعیت‌هایی که در آن اعتماد، ایجاد و توسعه می‌یابد، شناسایی و تقویت شود.
مقیمی با بیان این که دیگر جامعه‌شناسان بر نقش سازمان‌های غیر دولتی، در ایجاد اعتماد اجتماعی تاکید می‌کنند، افزود: البته برخی نیز بر نقش و تاثیر خانواده بر ایجاد اعتماد اجتماعی اهتمام دارند و معتقد هستند که خانواده و رفتارهای اعضای آن، اعتماد اولیه را در افراد ایجاد و آن را به سایر سطوح گروه‌ها و نهادهای جامعه گسترش می‌دهد.
وی همچنین گفت: جامعه‌شناسانی که بر پایه رویکرد کارکردگرایی به دین می‌نگرند، به تأثیر و نقش دین‌داری در اعتماد اجتماعی توجه می‌کنند و گروه دیگری از جامعه‌شناسان نیز بر تاثیر نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی بر اعتماد اجتماعی توجه کرده و معتقدند تا هنگامی که نابرابری‌های اجتماعی(توزیع نابرابر ثروت و فرصت‌های اجتماعی) در جامعه وجود دارد، نمی‌توان شاهد شکل‌گیری و توسعه اعتماد در جامعه بود.
مدیر مرکز مطالعات اجتماعی جهاددانشگاهی استان یزد در پایان با تاکید بر این که بر اساس نتیجه مهم این پژوهش، راهکار افزایش مشارکت اجتماعی فرهنگی و دینی مردم افزایش سطح میزان اعتماد اجتماعی در جامعه است، خاطرنشان کرد: این اعتماد اجتماعی با استفاده از رسانه‌های سالم و مثبت می‌تواند، افزایش پیدا کند و در نتیجه با میانجی‌گری اعتماد اجتماعی با استفاده از ابزار رسانه‌ها، امکان افزایش آحاد جامعه در مشارکت اجتماعی فراهم خواهد شد.
بخش نظردهی بسته شده است..